Dengê Amerîka Kurdî

Voice of America
  1. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  2. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  3. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  4. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  5. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  6. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  7. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  8. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  9. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  10. Civaka Elewî ya Sûrî-Amerîkî li Washington D.C. li ser komkujiyên li dij pêkhateya Sûrî ya Ewlewî li beravên rojavayê Sûriyê xwepêşandan pêkanî. Roja Şemiyê li Waşîngton DC mazûvaniya xwenîşandaneke civaka elewî ya sûrî-amerîkî kir ku çalakvanên din yên sûrî tevlî xwenîşandanê bûn, di nav wan de yên ji civakên Kristiyan û kurd jî hene. Xwepêşandan weke bersivekê ye li ser komkujiyên elewî û hindikahiyên din li beravên Sûriyê armanc dikin, yên ku ji aliyê tundrêyên îslamî yên radîkal ve bi hevkariya desthilatdarên hikûmeta veguhêz li Şamê, bi taybetî Hey'at Tehrîr el-Şam (HTŞ)ê têne kirin. HTŞ, bi serokatiya Ehmed el-Şera' (ku bi navê Abu Mihemed el-Colanî) jî tê naskirin, bi beşdarbûna van êrîşan tê tawanbar kirin. Gelek Amerîkîyên Elewî yên ku endamên malbata xwe di tundûtûjiyê de winda kirine, beşdarî xwenîşandanê bûn ku li derveyî Qesra Spî hate lidarxistin bûn. Di xwepêşandanê de wêneyên qurbaniyên ku di komkujiyan de canê xwe ji dest dabûn hatine bilind kirin. Herwiha wêneyê Serok Donald Trump jî hatbûn bilind kirin û xwepêşanderan li ser wêne nivîsî bû "Em li benda alîkariya Ewe ne." Xwepêşander bang li Amerîka dikin bi taybet ya Serok Trump ku ji bo bidawîkirina qetlîamên li peravên Sûriyê û parastina ewlehî û paşeroja komên kêmînyên Sûriyê yên di û pêkhateyên olî û etnîkî bin werin parastin. Dr. Modar Horanî, ku yek ji rêkxerên xwepêşandanê gote Dengê Amerîka "Îro ez bi qurbaniyên qetlîamên 7’ê Adarê yên li Rojavayê Sûriyê re hevxemiya xwe radigihînim. Van kiryarên hovane yên tundûtûjiya girseyî di serî de civaka elewî kirin armanc, lê di heman demê de komên hindikahiyên din li beravên Sûriyê tar û mar kirine, bi hezaran hatine kuştin, birîndar û koçber bûne." Horan, dibêje "Wêneyên xemgîn yên ku bi rêya medya û platformên civakî hatine parvekirin, kuştinên hovane yên sivîlên bêguneh ji hêla cîhadiyên radîkal ve eşkere kirin, ku xuya bû ku kêfa wan ji hovîtiya wan re tê. Cenazeyên gelek qurbaniyan paşê hatin şewitandin, avêtin Deryaya Spî ya Naverast, an jî li cihên nediyar hatin veşartin." Intîsar Yûnis rojnamevan û Çalakvan Elewî û Amerîkî, beşdarî xwepêşandan bû û gote Dengê Amerîka"Îro ez beşdarî vê meşê dibim daku hevxemiya xwe ji malbat û xizmên xwe re li herêma peravê Sûriyê ragihînim piştî komkujiya ku ji aliyê îslamiyên tundrew ve hatine kirin ku niha Sûriyê kontrol dikin. Di encama vê êrîşê de derdora 2000 kesên bêguneh hatin kuştin. Hejmara giştî ya qurbaniyan ne diyar e, ji ber ku her roj cenaze têne dîtin." "Dema ku ez bi we re dipeyivim, nîvê malbata min ev pêncemîn şeva li pey hev li çiya û geliyan radizê," Întîsra got. Wê her wiha got "Em îro li vir in ji bo ku bala Koşka Spî û siyasetmedarên Amerîkî bikşînin, ji wan daxwaz dikin ku ji bo parastina malbatên me û elewiyên li Sûriyê û rawestandina komkujiyên ku heta niha berdewam dikin, bikevin tevgerê." Di dawiya axitina xwe de ya ji bo Dengê Amerîka Instîsar got "Em helwesta tund a Wezîrê Karên Derve birêz Marco Rubio di şermezarkirina qetlîamên li herêma peravê de ku Elewî, Xiristiyan û sivîlên din ên bêçek bi awayekî hovane hatin qetilkirin, gelekî dinirxînin." Jêder: VOA
  11. Çavdêriya Sûriya ya Mafên Mirov (SOHR) roja Şemiyê ragihand ku li bajarî laziqê kaosa ewlehiyê dom dike û teqînek ku çavkaniya wê nediyare pêkhatîye. Li bajarê Laziqiyê yê rojavayê Sûriyê i taxa El-Raml El-Cenobiyê dengê teqîneke tund hat bihîstin, lê derbarê sedemên teqînê de ti agahî nehatin bidestxistin û otombîlên ambulansê ber bi deverê ve çûn. Ajansa Nûçeyan a dewleta Sûriyê (SANA) jî tekez kir ku" teqînek li taxa El-Raml a başûrê Laziqiyê hejand, di encamê de heta niha 3 kes hatin kuştin û 12 kesên din jî birîndar bûn." Herwiha hat gotin ku tîmên berevaniya sivîl û niştecihan hîn jî li birîndar û windayan digerin. Jêder: SOHR/SANA
  12. Li gorî agahiyên ku ji çavkaniyên herêmî hatine wergirtin û li gorî nûçeyeke herêmî ku ketine destê Reuters’ê, rêveberiya Serokê Amerîka Donald Trump li ser qedexekirina sefera welatiyên bi dehan welatan bo Amerîkayê difikire. Lo gorî Reuters di planê de navê 41 welatan heye ku lîste li ser sê koman hatiye dabeşkirin, lîsta yekê welatên weke; Îran, Efxanistan, Bûtan (Bhutan), Kuba, Lîbya, Koreya Bakur, Somalîya, Sûdan, Sûriye, Venezuela û Yemen hene. Di koma duyê de, pênc welat di nav wan de Belarus, Erîterya, Haîtî, Laos, Myanmar, Pakistan, Rûsya, Sierra Leone, Sûdana Başûr û Turkmenistan dê bi qismî rawestana vîzeyê re rû bi rû bimînin, ku bandorê li vîzayên geştyarî û xwendekarî û her weha vîzayên din yên koçberiyî jî bike. Lê li gor lîsta New York Times ê navê 43 welatan û li gor 3 kategoriyan hatine dabeş kirin. Hemwelatiyên van welatan dê bi tevahî ketina Amerîka neyên qedexe kirin, û geştyarên karsazên dewlemend dikarin sefera Amerîka bikin. Koma sêyan ji 26 welatan pêk tê ku vîzeya Amerîka dê bi qismî were rawestandin heya ku hikûmetên wan "hewil nedin ku kêmasiyan di nav 60 rojan de çareser bikin." Di lîsteyê de Angola, Antîgua û Barbûda, Benîn, Burkîna Faso, Kamboçya, Kamerûn, Cape Verde, Çad, Komara Kongo, Komara Kongoya Demokratîk, Domînîka, Gîneya Ekvatorî, Gambiya, Lîberya, Malawî, Malî, Morîtanya, St. Principe, Vanuatu û Zimbabwe. Di lîsteyê de tê guhertin û heta niha ji aliyê rêveberiya Trump ve nehatiye pejirandin. Her çend Rêveberiya Serok Trump ti daxuyanî ser îdia rawestinadina sefera wan ne rigihandîye, lê li gor New Yor Times lîste bo sê gategoriyên rengê So, Pirteqalî û Zer hatine destnîşan kirin. Çavkanî: Reuters
  13. Nûçeyên Cîhanê ji Dengê Amerîka
  14. Danezana Destûrî ku ji alîyê rêvebirîya veguhêz ya Sûrîyê ve du roj berê hatibû ragihandin, gelek bertekên nerazîbûnê derxistine holê. Hin çavdêrên Kurd dîyar dikin ku ragihandina vê danezana destûrî yekalî ye û nûnertîya hemû pêkhateyên Sûrîyê nake. Lêkolerê li Navenda Ferat ya Lêkolînan Welîd Çolî dibêje ku ev danezana destûrî ne li gor hêvîyên gelek Sûrîyan bû ku metirsîyan peyda dike û rêyên çareserîyê teng dike. Çolî bawer dike ku rêvebirîya li Şamê sûd ji bêdengîya navherêmî û navdewletî girtiye jibo çespandina desthilata xwe. "Tiştekî Kurdan, ne yê pêkhateyan û ne jî yê civala sivîl û sekuler di vê danezanê de tuneye, loma ya pêwîst ew e ku ev alî bi hev re berê xwe bidin kongireyeke taybet, ew dikarin di vê kongireyê de helwesta xwe nîşan bidin ku ew ne têkildarî kiryarên ku ji Şamê derdikevin in", Çolî got. Herwiha mafzan û çalakvana sivîl Necah Hovak balê dikşîne li ser hin madeyên danezana destûrî, weke navê dewletê ku Komara Erebî ya Sûrî ye û çavkanîya yasadanînê ku feqiha Îslamî ye, ku ev made pêkhateyên netewî û olî paşguh dikin û dibin sedema zordarîya li dijî jinê jî. Hovak herwiha destnîşankirina dema qonaxa veguhêz jî rexne dike ku 5 sal in û wiha di axaftina xwe de berdewam dike. "Bi vê danezanê hemû desthilatdarî di destê serokomar de ye, ev yek jî li dijî demokrasîyê ye û tê wateya ku rengê dewletê navendî ye û ewê zordest be. Gelê Sûrîyê bi şoreşa xwe rabû da ku rengê dewletê nenavendî be neku her desthilatdarî di destê serokomar de be û li Dimeşqê be". Ji alîyê xwe ve rojnamevan Heybar Osman dide zanîn ku ti danpêdan bi hebûna Kurdan weke neteweya duyem li Sûrîyê di vê danezana destûrî de tuneye. Osman dibîne ku derxistina danezana destûrî bi vê rengê han vajîbûne li dijî peymana ku di navbera Fermandarê HSDê Mezlûm Ebdî û serokê demkî Ahmed El-Şera de hatiye îmze kirin. "Li ser asta navxweyî tê xwestin ku navmala Kurdî were rêxistin kirin, herwiha partîyên Kurdî li Sûrîyê gotara xwe ya sîyasî bikin yek. Li ser asta niştimanî jî tê xwestin ku bereyeke niştimanî demokrat berfireh ji hemû pêkhate û kêmanîyan were avakirin, çi Kurd, Ereb, Siryan, Êzîdî, Durzî û Elwî, li dijî kiryarên Hikûmeta Şamê", Osman got. Cîhê bîrxistinê ye ku, her yek ji Xweserîya Demokratîk ya herêma Bakur û Rojhilata Sûrîyê, Meclîsa Sûrîya Demokratîk (MSD) û Encumena Nişrimanî ya Kurd li Sûrîyê (ENKS), bi daxuyanîyên cuda nerazîbûna xwe ji danezana destûrî ku serokê demkî yê qonaxa veguhêz li Sûrîyê Ehmed El-Şera derxistiye, ragihandine.