-
Fermandarê Giştî yê Hêzên Sûrîya Demokratîk (HSD) general Mezlûm Ebdî û serokê demkî yê Sûrîyê Ahmed El-Şera roja Duşemê peymanek îmze kirin tê de li ser çend xalan li hev kirine.
Ji xalên serekî yên vê peymanê, parastina mafên Kurdan li Sûrîyê, agirbesta li tevahîya deverên Sûrîyê û vegera hemû derbideran jibo cîhwarê wan e, herwiha tevlêbûna sazîyên sivîl û leşkerî li bakur rojhilata Sûrîyê di nava rêvebirîya dewleta Sûrî de.
Ev rêketina HSDê û Şamê ya destpêkî ye û bi navbênkarîya Amerîka pêk hatiye li gorî ku çavkanîyeke nêzîkî HSDê ji Dengê Amerîka re eşkere kir, herwiha jibo bicîhanîna xalên peymanê komîteyên taybet tên avakirin ku ta dawîya salê karê wan divê bi encam bibe.
Derbarê vê peymanê de rêvebirê Navenda Kurdî ya Lêkolînan Newaf Xelîl got ku ev rêketineke dîrokî ye û di çarçoveya guhertinên li ser asta herêmê çêdibin de pêk hatiye.
Xelîl bal kişande ser helwestên navdewletî û herêmî bi teybatî Tikrîyê ku piştî ragihanida rêketinê balafirên wê derdora Kobanê û bendava Tiştînê bi dijwarî bombebaran kir.
"Amerîka piştgira vê peymanê ye, Almanya jî ew pêşwazî kir, herwiha welatên Ereb jî weke gaveke erênî dîtin, di çarçoveya peydakirina aramîyê de li hindurê Sûrîyê û dawîkirina 13 salên şerê navxweyî. Lê tişta serekî helwesta Tirkîyê ye, eger dewleta Tirk êrîşên xwe rawestandin tê wateya ev gav bi erêkirina wê ye jî", Xelîl got.
Heriwha nivîskar û şîrovekarê sîyasî Ciwan Yûsif dîyar kir ku ev heyameke danûstandin li ser vê peymanê tê kirin ku givaşên Tirkîyê li ser hikûmeta Şamê îmzekirina wê bipaş xist, lê bûyerên li berava Sûrîyê li dijî Elewîyan çêbûn hişt ku El-Şera berê xwe bide HSDê û pêre lihev bike.
Yûsif da zanîn ku ev peyman gava yekê ye û jibo gavên pêşde divê kar bê kirin, "Civata Kurdî bi tevahî gerek ji îro ve kesê xwe pispor dibînin di qanûn, aborî, civakê û hemû waran de xwe amade bikin. Ev rêketin niha xalên sereke ne lê hûrgilî di rojên pêş de ne, lê heta wê demê hinek aramî li herêmê wê çêbibe û metirsî jî kêm bibe".
Ji alîyê xwe ve rojnamevan û nivîskar Şivan Îbrahîm got ku ev peyman wê aramîyê li herêmê peyda bike, herwiha rê li ber gotinên ku Kurdan yan HSDê bi cudaxwazîyê tawanbar dikin bigire û gefên Tikrîyê rawestîne.
Îbrahîm herwiha destnîşan kir ku ev rêketin gava yekem e û divê dema pêşde rewş û taybetmendîya herêma Kurdî bê dîyar kirin.
"Paşeroja doza Kurdî wê ji berê baştir be, wê tiştekî Kurdan di destûrê de jî hebe, dibe ku fedralîyet zehmet be, lê dema ku alîyên Kurdî lihev bikin û bi pêkhateyên din re jî danûstandinê bikin divê Sûrîyeke nenavendî be, sîstemeke navendî wê pirsgirêk be, loma nenavedîbûn wê para Kurdan di parleman, wezaret û dîplomasîyê de misoger bike".
Cîhê balkişandinê ye ku fermandarê Giştî yê HSDê general Mezlûm Ebdî piştî ragihandina vê peymanê li ser rûpela xwe ya X'ê nivîsî ku ew di vê dema hestiyar de bi hev re dixebitin jibo misogerkirina qonaxeke veguhêz ku daxwazên gel jibo dadmendî û aramiyê pêk bîne.
Ebdî got ku ew pabend in siberojeke baştir ava bikin ku mafên hemû Sûrîyan dabîn bike û daxwazên wan yên aştî û rûmetê pêk bîne. Herwiha ew vê rêketinê derfeteke rast dibînin jibo avakirina Sûrîyeke nû ku hemû pêkhateyên wê hembêz bike û cîrantiya baş misoger bike.
-
Çavdêrîya Sûrî ya jibo Mafên Mirovan (SOHR) di êrîşeke dronî ya Tirkîyê de li başûrê Kobanê zarok hatine kuştin û birîndar kirin.
SOHR’ê dîyar kir ku li gundê Caraf ya bajarokê Sarîn ya li başûrê Kobanê di êrîşa dronî ya Tirkîyê de 1 zarok hatiye kuştin û 2 jî birîndar bûne.
Li gor ragihandina SOHR’ê hêzên Tirk bi dronê êrîş birine ser gundê Qarfal jî ku li rojhilata Kobanê ye.
Agahîyên SOHR’ê didin zanîn ku ji serê sala 2025’an vir ve hêzên Tirk bi dronan 41 êrîş birine ser herêmên Hêzên Sûrîya Demokratîk.
Ew agahî nîşan didin ku di wan êrîşan de 20 kes hatine kuştin.
Piranîya bakur û rojhilata Sûrîyê di desthê HSD’ê de ye û Tirkîye, Yekîneyên Parastina Gel (YPG) ya pêşengîya wan hêzên dike wek baskê Partîya Karkerên Kurdistan (PKK) dibîne.
Serokê PKK’ê Abdullah Ocalan di rojên borî de bang li rêxistinê kir ku çekan berde û dawî li xwe bîne.
PKK’ê ser banga Ocalan agirbest ragihand û dîyar kir ku ewê li gor wî tevbigere.
Karbidestên Tirk dibêjin ku divê li gor banga Ocalan, YPG jî çekan berde, lê HSD dibêje banga Ocalan bi tenê jibo PKK’ê ye.
Jêder: SOHR
-
Fermandarê Giştî yê Hêzên Sûrîyeya Demokratîk (HSD) General Mezlûm Ebdî doh Înê di civînekê de li gel rûsipîyên bajarên Reqa û Tebqayê eşkere kir ku Krîza Sûrîyê tenê bi diyaloga Sûrî-Sûrî çareser dibe.
"Em bi Şamê re li hev dikin ku çareseriya leşkerî li holê tune be," Ebdî di civînê de got.
Hejmarek ji fermandarên HSD û Fermandariya Giştî ya Hêzên Ewlehiya Hundirîn û fermandarê Hêzên Hevpeymaniya Navneteweyî di civînê de amade bûn.
Di civînê de fermandrê HSD ret kir ku bermahîyên rêjîma Esed û mîlîseyên Îranê li herêma wan hebin.
General Ebdî da zanîn ku dê Şandeyek ji gelên herêmê, bi hemû pêkhateyên xwe, ji bo diyaloga bi Şamê re li ser paşeroja herêmê û welat, ber bi Dîmeşeqê re biçin.
"Piştî dîyalogê û lihevkirinê, saziyên Rêveberiya Xweser bi dewleta Sûriyeyê re bibin yek," Ebdî di civînê de got.
Sîhanok Dîbo ku berpirsê têkilîyên giştî ya Partîya Yekîtîya Demoqratîk PYD ji Dengê Amerîka re got ew ji bo rakirina hemû kelemên pêş dîyaloga bi Dîmeşqê re amade ne.
Dîbo tekez kir ku PYD piştgirîyê dide tevlîbûna sazîyên Rêveberîya xweser di sazîyên hikûmeta Dîmeşeqê de.
"Pêwîste parastina taybetmednîya HSD di nava artêşa Sûrîyê ya nû de were parastin," Dîbo got.
Li alîyekî din, daxuanîyên karbidestên kurdên Sûrîyê di demekê de tên ku alozî li berava Sûrîyê berdewam dike.
Desthilatdarên Dîmeşqê dibêjin ew şerê bermahîyên rêjîma berê ya Esed dikin, û çalakvan dibêjin ku li berava Sûrîyê bi behanîya şerê çekdarên alîgirên Esed şerekî mezhebî dijî kêmhahîya Elewî tê kirin.
Gelo heya kîjan radeyê rûdanên berava Sûrîyê wê bandorê ser dîyaloga navbera HSD û desthilatdarên Dîmeşqê bike?
Şîrovekarê rewşa Sîyasî Egîd Mişmiş dibêje tevî rûdanên beravê, lê civaka navnetweyî garantorê dîyaloga HSD û Dîmeşeqê ye û HSD di dîyalogê de rijd e.
"Rûdanên li Berava Sûrîyê û Himsê wê bawerîya herdû alîyan bi hev kêm bike," Mişmiş got.
Li alîyekî din, diplomata kurd ya naskirî Îlham Ehmed di hevpeyvînek berê de bi Dengê Amerîka re got, ku tevlîbûna HSD di nava artêşa Sûrîyê de wê alîkarbe ku kêmahîyên olî û mezhebî di Sûrîya nû de werin parastin.
"Tevlîbûna HSD di nava artêşa Sûrîyê ya nû de wê bihêle mafê kêmahîyê olî û mezhebî di Sûrîyê de were parastin," Ehmed got.
Karbidestên kurdên Sûrîyê û hevkarên xwe yên xististîyan û Ereb di nava rêveberîya xweser de hewil didin ku dîyaloga bi Şamê re biserxîn in, Lê çavdêr bawerin ku kelemên pêş dîyalogê pirr in, lê Dîmeşeq û Qamişlo pêdivîya wan bi hev heye û ev pêdivî dê wan bighîne hev.
-
Jederekî wezareta berevanîyê ya Tirkîyê îro Pêncşemê dîyar kir ku PKK û hemî komên hevbendên wê divê demûdest çekên xwe deynin."
"Divê PKK û hemî komên girêdayî wê dawî li hemû çalakîyên terorîstî bînin, xwe hilweşînin, demûdest û bê şert çekên xwe deynin, " wî got.
Rêberê Partîya Karkerên Kurdistanê (PKK) Abdullah Ocalan di 27’ê Sibatê de bangeke dîrokî kiribû û ji rêxistina xwe xwestibû ku çekan deyne û dawî li hebûna xwe bîne.
Ocalan, ku 75 salî ye, ji 1999ê ve li Girava Îmrali ya Tirkîyê li girtîgehê ye.
PKK, ku bi dehan sal in dijî dewleta Tirk serîrakirinek çekdarî didomîne, di 1’ê Adarê de agirbest dîyar kir û got ku ewê daxwaza Ocalan bi cîh bîne.
Heman jêderê Tirk îro got ku di peyama Ocalan de banga agirbestê nehatîye kirin û armanca ragihandina agirbestê ya PKK’ê çêkirina tevlîhevî ye.
Serokê Tirkîyê Recep Tayyîp Erdogan, hevbendê wê yê neteweperwer Devlet Bahçelî jî piştgirî da banga Ocalan, lê Erdogan hevdem hişyarî da ku ger sozên dayî bi cîh neyên, artêşa Tirkîyê wê operasyonên xwe yên dijî PKK’ê bidomîne.
"Em her tim kulma xwe ya hesin amade dihêlin ku ger destê em dirêj dikin li esmên daliqandî bimîne yan were gez kirin" wî roja Şemîyê got.
Armanca daxuyanîya karbidestê Tirk ya îro wek Hêzên Sûrîya Demokratîk (HSD) tê dîtin ku piranîya bakur û rojhilatê Sûrîyê kontrol dike.
HSD hevpeymanîyek e ku şervanên Kurd yên Yekîneyên Parastina Gel (YPG) pêşengîya wê dikin û ew di şerê dijî Dewleta Îslamî li Sûrîyê hevbenda serekî ya Amerîka ye.
Lê, Tirkîyê HSD û YPG’ê wek komên giredayî PKK’ ê dibîne û dibêje ku bi banga Ocalan divê ew jî çekên xwe deynin û xwe hilweşînîn, lê HSD û YPG giredêna bi PKK rê bi tundî red dikin.
Berdevikê AKP ya partîya Erdogan, Omer Çelîk gotibû ku divê hemî çekdarên Kurd li Îraq û Sûrîyê, HSD û YPG’ê jî di nav de, çekên xwe deynin.
Ji alîyê din ve, Tirkîye tevî banga Ocalan û ragihandinda agirbest ji alîyê PKK’ê ve, li Îraq û Sûrîyê operasyonên dijî komê didomîne.
Jederekî wezareta berevanîyê ya Tirkîyê roja Pêncşemê got ku ji 1’ê 2025’an vir ve di operasyonên leşkerî yên dijî PKK’ê de 478 "terorîst"- 195 li Îraqê û 283 li Sûrîyê- hatine "bêbandor" kirin, peyva ku jibo kuştinê bi kar tine.
Jêder: AFP
-
Tûnebûn yan eşkerenekirina mekanîzmayek serbixwe ya jibo şopandina helwesta leşkerî ya her du alîyan- Tirkîye û PKK- herwiha gavên siyasî ya di peyvojoyê de xeman zêde dikin.
-
Rêberê Partîya Karkerê Kurdistan (PKK) Abdullah Ocalan di 27 Şibatê de bang kir ku PKK bila dest ji çekan berde û kongreya xwe bicivîne û xwe hilweşîne.
Mijara Rojê, ev geşedanên dawî ligel parlamenterê Partîya Wekhevî û Demokrasî ya Gelan (DEM Partî) Mehmet Kamaç, parlamenterê Partîya Dad û Pêşvebirinê (AKP) yê berê Mehmet Hanifî Alir û Serokê Giştî yê Partîya Maf û Azadîyan (HAK-PAR) yê berê Latîf Epozdemîr gotûbêj kir.
Kamaç got, “Ev bangwazîyeke dîrokî ye. Di Rojhilata Navîn de ti mînakekî bi vî rengî çênebûye. Rêxistinekî bi çekdarî çekan dayne û rêbazeke nû bide pêşîya xwe. Ev tiştekî nû ye, jiber vê jî barekî giran dikeve ser milê hemû kesan ku çek ji holê rabin û aştî û aramî pêk were.”
Kamaç, ragihand ku jibo serkeftina vê pêvajoyê pêdivîye barê ku dikeve ser milê PKK û ser milê dewletê were bicîbikirin û ev pêvajo serkeftî be.
Alir dibêje ku daxuyanîya Ocalan, li ser hemû kesî hestekî erênî pêk anîye û wek gaveke nû pênase kir.
“Ez ji vê gavavêtinê gelek kêfxweş im. Kurdan di nav dîrokê de gelek serhildan çêkirin, pirê wan serhildanan jî ji alîyên dewletan ve hatin çewsandin. Lê îro em dibînin ku serdhildana dawî dixwaze ku çekan berde û rewşeke nû bide pêşîya xwe. Ez bawer dikim ku heke ev pêvajo pêş bikeve dê him Kurd, him jî Tirk wê serketî bibin.”
Alir dide zanîn ku ev mesele tenê pirskirêka Kurdan e, lê kêşeyeke Rojhilata Navîn e û lazim e hemû hêz piştgirî bidin wê.
Epozdemîr jî dîyar kir ku sê pêşengên vê pêvajoyê hene: Serokomar Recep Tayyîp Erdogan, Serokê MHP’ê Dewlet Bahçelî û rêberê PKK Abdullah Ocalan.”
“Berî her tiştî ez bêjim, ez spasîya sê kesên mîmarên vê projeyê dikin. Birêz Erdogan, birêz Bahçelî, û birêz Ocalan. Hêvîya min ew e ku ev proje serkeftî be. Eger çek rawestin, pêkan e ku du vê re jî pirsgirêka Kurd were nîqaşkirin û jê re çareserîyek were dîtin. Loma jî ez heta dawî piştgirî didim vê pêvajoyê.”
Jibo guhdarîkirrina li bernameyê fayla deng vekin
-
Fermandarê hêzeke Êzîdî, ku îro danê sibê li meydana Tehrîrê ya navenda bajarê Bexdayê veqetîna xwe ji Hêzên Pêşmergeyên Partiya Demokrata Kurdistanê (PDK) ragihand.
Fermandariya wê hêzê ji Dengê Amerîka re got, ew neçar bûne ku ji Partiya Demokrata Kurdistanê cuda bibin.
Wî got ku ew hêz tevî malbatên xwe ji Herêma Kurdistanê derketine û çûne Bexdayê.
Fermandeyê wê hêzê Efser Luqman Gilî dibêje, "Jiber ku em hatine pişguh xistin û mandila kirin û sivikatî bi me hat kirin,"em neçar man ji hêzên Pêşnergeyên PDKê veqetin.
"Zêdebarî ku me beşdarî di şerê DAIŞê de kîriye sala 2015an me fermandeyekî ku ji 14 tabûran pêk tê ava kir. "
Fermande dibêje "Me berê xwe da Pêşmerge, lê bê encam man, ji ber wê jî em neçar man cihêbûna xwe ragihînin û berê xwe bidin Bexdayê."
Pêşmergeyên ku cudabûna xwe ragihadî girêdayî Lîwaya Şengalê ne, ku bi Hêza Qasim Şeşo tê naskirin, ku di sala 2014an de wek lîwayeke taybet a êzîdiyan hatiye avakirin. Li gorî wan hêza cudaxwaz ji 10 ketîbeyan bi pileyên cuda yên efseran pêk tê.
Ew dibêjin hejmara leşkerên wan 1200 kes in, 10 betalyûn û 25 siryeyên leşkerî pêk tê û girêdayî hêzên 80 yên PDKê ne, û didin zanîn ku 17 sal in ew di nava PDKê de endamin, lê hatine mandila kirin.
Medya herêmî ya bi navê Aza Press di platforma xwe ya Xê de peyama fermandarê hêza pûşmerge ya cudabuyî weşand, ku bi zimanê Erebî peyama cudabûna dixwîne.
Fermandar dibêje ji îro û vir ve ti têkiliyeke wan ya leşkerî û siyasî bi herêma Kurdistanê ve nemaye.
Lê wan îro danê sibê cudabûna xwe ji Pêşmerge ji Bexdayê ragihandin û gotin ew dixwazin tevlî hêzên hikûmeta Iraqê bibin.
Tevî ku Dengê Amerîka pêwendî bi çend berpirsên payebilind yên Wezareta Pêşmerge û berdevkê wezaretê re kir, lê bersiva wan telefonan nehat dayîn.
Dengê Amerîka dixwest xwe bigihîne fermandarê lîwaya êzîdî Qasim Şeşo, lê bersiv tune bû.
Pisporê leşkerî Lîwa Mihemed Saber Hemwendî ji Dengê Amerîka re got: "Veqetandina wan hêzan komployek e ji bo destwerdana li Herêma Kurdistanê û destek li pişt tevgeriyana wê grûpê heye."
Wî got “Ji aliyê leşkerî ve ev yek dûrketina ji sîstema leşkerî, yasayên leşkerî û yasayên herêmê ye, ji ber wê jî divê bi yasaya leşkerî bên cezakirin û radestî dadgehê bên kirin."
Fermandar Luqman Gilî got, "Wezareta berevaniyê ya Iraqê pêşwaziya me kir. Sibe du civînên me li gel Serokwezîr Sûdanî hene û emê ligel Fayeq Zêdan û lêvegerê Şîan Alî Sîstanî jî bicivin."
"Em bi xwe û malbatên xwe ji Kurdistanê derketine. 700 malbat derketine û 500 malbatên din jî hene ku dê di demeke nêzîk de bi temamî ji herêmê derkevin,"Fermandar Luqman Gilî got.
-
Roja Şemiyê mediya nêzî Partiya Karkerên Kurdistan PKK ragihand ku partiya wan banga Rêberê xwe Abdullah Ocalan yê girtî li girava Îmralî erê dikin û agirbest ragihand.
Komîteya Rêveber ya Partiya Karkerên Kurdistanê ya têkildarî banga "Rêber Apo" daxuyaniyek bi sernavê "Ji gelê me yê neteweyî û raya giştî re" weşand dibêje;
"Daxuyaniya Rêber Abdullah Ocalan a di 27’ê Sibatê de bi navê “Banga Aştî û Civaka Demokratî" rêya hemû hêzên azadîxwaz û demokrasiyê ronî dike û manîfestoya serdemê ye ku Rêber Apo manîfestoya civaka demokratîk pêşkêşî gelê me û mirovahiyê kiriye.
Di daxuyaniya PKKê de tê gotin ku ev pêvajoyeke nû ya aştiyê û erka bicihanînê dikeve ser milê her hemûyan û dibêje "Li gel Banga berbehs diyar e ku li Kurdistan û Rojhilata Navîn pêvajoyeke dîrokî dest pê kiriye. Ev yek dê bandoreke mezin li pêşketina rêveberiya demokratîk û jiyana azad a li seranserê cîhanê bike. Girêdayî vê yekê berpirsiyarî dikeve berê me hemûyan; divê her kes li erk û berpirsiyariyên xwe xwedî derkeve û wan bi cih bîne."
Daxuyanî got, "Guman tune ku destpêkirina bangek wiha pir girîng bû; Niha pêkanîna serketî ya naveroka wê jî pir girîng e, em jî wek PKK rasterast bi naveroka bangewaziya navborî re dipejirînin û diyar dikin ku em ê li gorî daxwazên bangawaziyê tevbigerin û ji aliyê xwe ve pêk bînin."
Serkirdayetiya PKK di daxuyaniya xwe de girêdayî erê kirina banga "Rêberê Partiyê"agirbestê jî radigiîne û dide zanîn ku, "Heta ku êrîş neyên kirin hêzên me wê çalakiyên çekdarî li dar nexin."
Ser agirbestê got "Di vê çarçoveyê de em ji îro pê ve agirbestê îlan dikin, ji bo pêkanîna banga Rêber Apo ya ji bo aştî û civaka demokratîk, heta ku li dijî me êrîş neyên kirin, tenê di bin pêşengtiya pratîkî ya Rêber Apo de pêk nayên."
-
Roja Şemiyê Çavdêriya Sûrî ya Bo Mafên Mirov (SOHR) ragihand ku hêzên Tirkiyê û çekdarên girêdayî wê operasyonên xwe yên leşkerî, di nav topbaraneka giran û bombebarana firokeyan de, li ser gundewarên Helebê zêde kirin, û çend navçe li gundewarê rojavayê Kobanî û derdora bendava Tişrîn kirin armanc.
Artêşa Tirk bi dehan top avêtin gundên El-Tyneh, Ce’ake, Beir Hesen, Xasaq, Deykan, Malhah, El-San’a, pira Qereqozaq û derdora bendava Tişrîn, lê ziyanên canî çênebûn.
Her wiha şer û pevçûnên dijwar di navbera alîgirên Tirkiyê û HSDê de li eniya Tel Siryatelê derketin, ku li gundê El-Saadiye li ser bendava Tişrînê mînek kevin teqiya û di encamê de 3 endamên komên çekdar yên ser bi Tirkiyê ve hatin kuştin û 7 kesên din jî birîndar bûn, di nava birîndaran de 2 endamên HSD’ê hebûn.
Di vê navberê de endamekî komên alîgirên Tirkiyeyê jî di pevçûnan de hate girtin.
Li gorî statîstîkên SOHR’ê, hejmara şervan û sivîlên ku di 12’ê Kanûna 2024’an de ji destpêkirina şer û pevçûnên li bajar û gundewarên Minbicê û vir ve di encama bomberdûman, êrîşên hewayî û pevçûnên di navbera HSD’ê û komên çekdar yên girêdayî Tirkiyê de jiyana xwe ji dest dane gihiştiye 630 kesan.
Qurbaniyên wan şer û pevçûnan SOHR weha rêz dike; 56 sivîl, ji wan 7 jin, 4 zarok û rojnamevanek.
470 milîsên ku Tirkiye piştgiriya wan dike, di nav wan de çawişekî artêşa Tirkiyê jî heye.
Di encama wan şeran herwiha 101 endamên HSD û hêzên leşkerî yên girêdayî wê canê xwe jidest daye.
Şer û pevçûn li herêmê di demkê de pêk tên ku Rêberê PKK Abdullah Ocalan banga aştiyê û çekberdanê kirîye, herwiha PKK'ê roja Şemiyê ew banga Ocalan erê kir û agirbesta yekalî ragihand.
Jêder: SOHR
-
Îranê pêşwazî li banga damezrênerê girtî yê PKK’ê Abdullah Ocalan kir ku ji koma mîlîtanên Kurd re daxwaza çek berdanê kir û ev yek wek gavek ber bi "Bidawîbûna tundûtûjiyê" ve nirxand.
Partiya Karkerên Kurdistanê (PKK) bi dehan sal in li dijî dewleta Tirk serhildanek çekdarî dabû destpêkirin.
Di guhertineke mezin de, Ocalan du roja berê got ku "divê hemû kom çekên xwe deynin û PKK xwe bihelîne".
Lê PKK, ku serkirdayetiya wê ya leşkerî piranî li çiyayên bakurê Iraqê ye, hîna bersivek zelal nedaye.
Berdevkê Wezareta Derve ya Îranê Esmaîl Baqayî roja Înê di daxuyaniyekê de got ku Tehran wê gavê wek "gaveke girîng ber bi aramiyê û dawiya tundûtûjiyê ve" dibîne.
Îran ev demeke dirêje komên çekdar ên Kurd bi handana aloziyan û pêkanîna operasyonan di nav sînorên xwe de tawanbar dike.
Di Adara 2023an de, Îranê bi Iraqê re peymanek ewlekarî îmze kir ku armanca wê bêçekkirina komên serhildêr û derxistina wan ji deverên sînorî ye.
Jêder: AFP
-
Kongreya Netewî ya Kurdistanê (KNK) bi daxuyanîyekê nivîskî piştgirî da banga Abdullha Ocalan, damezrînerê girtî yê Partîya Karkerên Kurdistanê (PKK).
“Wek Kongreya Neteweyî ya Kurdistanê - KNK, em girîngîya banga dîrokî ya Birêz Ocalan fêm dikin û jibo bangawazîya birêz Ocalan piştgirîya xwe yatam tînin ziman. Emê jibo serketina vê derfetê bixebitin, û emê jibo çareserîya aştîyane û demokratîk hemû derfetên xwe bi kar bînin.“
KNK armancên banga Ocalan bi wî awayî pênase kir.
“Ji vê bangê armanc aştî ye, armanc li Tirkîye û Kurdistanê avakirina civaka demokratîk e, armanc pêşxistina sîyaseta demokratîk e, armanc demokratîk kirina tevahîya Tirkîyê ye, armanc bi rêya aştî û dîyalogê çareserîya pirsgirêka Kurd e."
KNK bal kişand ku banga Ocalan jibo gelek alîyan e: Dewleta Tirk, PKK, hêz û sazîyên navneteweyî û ji bîragiştî ya cîhanê.
"Ev bang ji gelek alîyan re ye. Banga serekî ji karbidestên dewleta Tirk re ye, ku divê şer rawestînên, pêşîya sîyaseta demokratîk vekin, şertên xebata azad ya Birêz Ocalan ava bikin, pirsgirêka Kurd bînin parlamentoyê û bi awayekî demokratîk çareser bikin."
Kongreya Netewî ya Kurdistanê banga Ocalan ji alîyê Kurd re ku xwe li gor sîyaseta demokratîk jinûve rêxistin kirin û bi pêşvexistina sîyasetê ve devberdana ji çekan e.
KNK got ku banga Ocalan ji hêz û sazîyên navneteweyî û ji raya giştî ya cîhanê re ye ku ew di pirsgirêka Kurd de bibîn û alîgîrê çareserîyek demokratîk bin.
“Di vê çarçovê de em bang li dewleta Tirk dikin ku vê derfeta dîrokî ji destê xwe bernede û bersîvên erênî bide vê bangê û rêya sîyaseta demoratîk veke û pirsgirêka Kurdî bi rêya dîyalogê çareser bike. Heta niha bertekên navnetewî baş in, lê têr nakin. Em bang li hêzên cihanî dikin û dibêjin tenê gotin têr nakin, divê hemû aktorên têkildar vê derfetê bi kar bînin û rola xwe ya aştî û dîyalogê bilîzin,“ KNK got.
Kongreya Netewî ya Kurdistanê jibo piştgirîya peyama Ocalan û li partî û rêxistin û bîragiştî ya Kurd kir.
“Em bang li hemî partî û rêxistinên Kurdistanî û hemê gelê Kurdistanê dikin ku vê dema hestyar de em hemî bi hev re tevbigerin, piştgirîya Banga Aştî û Civaka Demokratîk bikin, yekîtîya xwe xurttir bikin, tekoşîna aştî û demokrasîyê bilind bikin.”
Rêberê PKK’ê Ocalan, roja Pencşemê bang li PKK kir ku çekên xwe deyne û dawî li hebûna xwe bîne.
-
Berdevikê Neteweyên Yekbûyî (NY) Stephane Dujarric wek bersîva pirseke ser banga rêberê PKK Abdullah Ocalan got ku Sekreterê Giştî Antonio Guterres pêşwazî li vê bangê dike.
“Ev daxuyanî çirûskeke hêvîyê nîşan dide ku dikare rê li ber çareserîya pevçûneke dûr û dirêj veke, “Dujarricji zarê Guterres ragihand.
-
Fermandarê Giştî yê Hêzên Sûrîyeya Demokratîk (HSD) Mazlum Ebdî di konferanseke vîdyoyî de ku kenalên Medya Amerîkî û bîyanî amadebûn ji rojnamevnana re bal kişand ser gelek mijaran di rojeva herêmê de yên weke tevlîbûna HSD di artêşa nû ya sûrî de, metirsya DAIŞ li ser herêmê, dîyaloga di navbera HSD, desthilata Şamê de û banga ocalan ya aştîyê.
Fermandarê Giştî yê Hêzên Sûrîya Demokrtaîk (HSD)ê bi rêya platforma onlayîn 27.02.2025 beşdarî preskonferansekê bû ku ji National Press Club pirs arasteyî wî dihatin kirin.
Fermandarê HSD Mazlum Ebdî derbarê peyama Ocalan ya ku roja Pêncşemê ji alîyê DEM Partî ve hat ragihandin got, "Rêberê PKK'ê ji me re peyamek şand û nêrînên xwe şîrove kir, em bi erênî lê dinêrin."
Ebdî di pirsa Dengê Amerîka kurdî de got ku peyama Ocalan tiştekî baş e "Lê me weke HSD'ê elaqedar anke" got jî helbet dê bandor li ser herêmên me jî hebe.
Ebdî dibêje, "Banga Birêz Ocalan ji PKK'ê re, ji gerîlayên PKK'ê re bû. Ew rasterast ne ne jibo vê herêmê bû. Çawa ku jibo Başûrê Kurdistanê û cihên din re şandibû weha peyam ji me re şand."
Ebdî got “Bi bawerîya min agirbesta di navbera PKK û Tirkîyê de û pêkanîna aştîyê bandorê li ser herêma me jî dike.”
Derbarê vekişîna hêzên Amerîkî ji herêmên bakur û rojhilatê Sûrîyê (Rojavayê Kurdistanê) de ti tiştek ji me re nehatîye gotin.
Derbarê pirsa metisîya DAIŞê wî got metirsîya "DAIŞê zêde bûye û valahîya ewlehîyê heye. Lewma pêwîstîya me bi hêzên Amerîkayê heye. Di dema vekişîna hêzên Amerîkî de, em di wê bawerîyê de ne ku dê kaosek ewlehîyê çêbibe û bandorê li herêmê jî bike."
"Gelek fakter hene ku rê daye xurtbûna DAIŞê, gelek çek ketîye dest wan ketine nava bajaran, di rojên derbasbûyî de 15 hevalên me şehîd kirin, " Ebdî got.
Derbarê têkilîyên bi hikûmeta nû ya Şamê re Ebdî got “Em bawer dikin ku niha dem hatîye em tevlî artêşa niştîmanî û sazîyên dewletê bibin.”
-
Damezrînerê girtî yê PKK'ê, Abdullah Ocalan roja Pencşemê bang li rexistina xwe PKK kir ku “çekên xwe deynin û xwe fesih bike.“
-
Serokê Herêma Kurdistanê Nêçirvan Barzanî û endamên şandeya Şandeya Îmraliyê Pervîn Buldan û Sirri Sureyya Onder, Hewler, 17 Sibat,2025
-
Ocalan dibêje ku “ez banga çekdanînê dikim û ez berpirsyariya dîrokî ya vê bangê digirim ser xwe.“
-
Rêberê PKK Abdullah Ocalan bang li PKK kir ku çek deyne.
“Çawa ku her civak û partîya hemdem ku hebûna wê bi darê zorê nehatîye bidawîkirin, hûn jî bi dilxwazî Kongreya xwe bicivînin û biryaran bidin; divê hemî kom çekên xwe deynin û PKK dawî li xwe bîne,” Ocalan got.
Wî herwiha got ku rêzgirtina li nasnameyan, azadîya ramanê, birêxistinbûna demokratîk, avakirina civakî-aborî û siyasî ya hemî pêkhateyan, tenê bi hebûna civak û qada siyasî ya demokratîk pêkan e.
-
Civakzanê navdar Îsmaîl Beşîkçî îro Çarşemê di Foruma Hewlêrê de got ku piştî Şerê Cîhanê yê Yekê, hêzên mezin yên cîhanê, li ser maseya danûstandinan çarenivîsa Kurdan dîyar kir.
Beşîkçî, bi bîr xist ku Serokwezîrê Brîtanya David Lloyd Georg, Serokê Fransa George Clemenceau û Serokê Amerîka Woodrow Wilson gelê Kurd û Kurdistanê parçe kirin û ew li dervayê sîstema navnetewî, ew bê nasname hiştin.
“Tevî ku Kurd yek ji gelên herî mezin yên herêmê ne, li qada navnetewî statuyeke wan tuneye. Bi texmînî nifûsa Kurdan dora 50-60 mîlyon e, lê di hiqûqa navnetewî de wek dewlet nayên nasîn. Welatên wekî Kuweyt, Qatar û Behreyn, ku nifûsa wan nagiheje mîlyonekê, di sîstema navnetewî de wek dewletên serwer û serbixwe cîh digirin. Bi heman awayî, welatên Ewrupî yên wek Luksemburg û Malta, bi nîfûsên xwe yên biçûk dewletên serbixwe ne."
Beşîkcî rexne li Neteweyên Yekbûyî kir ku jibo Kurdan jî çareserî pêşkêş nekirîye.
"Di salên 1920 de axên Kurdan di navbera çar dewletan hatin dabeş kirin, lê piştî 100 salan jî ev rewş bi ti awayî neguherî. Di serdema Neteweyên Yekbûyî de, li gelek cîhên dinê statuya sîyasî guherî, dewletên nû hatin damezirandin, lê jibo Kurdan ti guherîn çênebûye."
Beşîkcî bal kişand ku Kurdan dest ji sitandina mafên xwe bernadeye û her daxwaza wan ji alîyê dewletên herêmê ve bi Tawana terorê hatine hiştin.
"Li Îraq, Îran, Sûrîye û Tirkîyê, Kurdan bi rêyên sîyasî, leşkerî û demokratîk gelek caran mafên xwe xwestin. Lê, hemî hewilên wan bi awayekî sîstematîk bi terorê hatine girêdan. Di rastî de, Kurd tenê daxwaza dadmendîya dîrokî dikin."
Beşîkcî bi bîr xist ku di referanduma serxwebûnê ya 2017'an ya Herêma Kurdistanê ji alîyê sîstema navnetewî ve hatibû asteng kirin.
"Dema ku Kurd dixwazin bi rêyên demokratîk çarenivîsa xwe dîyar bikin jî rastî astegîyan tên. Di referanduma 25'ê Îlona 2017'an de, Kurdan bi piranîyeke mezin dengê xwe jibo serxwebûnê bi kar anîn. Lê, dewletên herêmê û hêzên navnetewî rêz li vê encamê negirtin."
Beşîkcî, bi berdewamî got ku ku divê neheqîya dîrokî ya ser Kurdan ya destpêka sedsala 20'an were rast kirin.
"Îro, hêzên serekî yên herêmê û bi taybetî dewletên ku piştî Şerê Cîhanê yê Yekê Kurd parçe kirine, bi taybetî Brîtanya û Fransa divê berpirsîyê bigirin ser xwe da ku vê şaşîya dîrokî rast bikin.”
Beşîkcî di dawîya axaftina xwe de dîyar kir ku mafê dîyarkirina çarenivîsa Kurdan pêdivîyeke hiqûqa navnetewî ye.
Jêder: Rûdaw TV
-
Hêzên Sûrîya Demokratîk (HSD) di rojên borî de ragihand ku ew amade ye danûstandinên jibo tevlêbûna artêşa nû ya Sûrîyê bike.
Daxuyanîya HSD’ê li Tirkîyê jî bû cîhê nîqaşan û tê meraqkirin ka ev tevlêbûn wê di çarçoveyeke çawa de pêk were?
Partîya Wekhevî û Demokrasî ya Gelan (DEM Partî) van daxuyanîyên HSD’ê di cî de dibîne, lê di vî warî de di nav hin fikaran de ye.
Cîgira Gruba Meclîsê ya DEM Partî Gulîstan Kiliç Koçyîgît dibêje ku rêberê PKK Abdullah Ocalan wê ji vê biryarê kêfxweş be.
“Têkilîyên ku di navbera karîgerîya nû ya Sûrîyê û HSD’ê de pêk tên girîng in. Bi vê nevê ewê şikil bide dahatûya Sûrîyê û emê jî ji Sûrîyeyeke demokratîk memnûn bibin. Ev pêvajo ez bawerim wê ji hêla birêz Ocalan ve jî bi awayekî memnûnkirî were pêşwazî kirin. Lê li vê derê hê gelek tiştên nedîyar hene, em hêvî dikin ku ew jî werin dîyar kirin.”
Koçyîgît, li ser helwesta Tirkîyê jî rawestîya û ragihand ku hêvîya wan ew e ku Tirkîyê jî di vî warî de bi gavên erênî nîzîk bibe û li vê herêmê polîtîkayên mafên Kurdan biparêze û têxe pêşîya xwe.
Biryara HSD’ê piştî civîneke ligel Meclîsa Sûrîya Demokratîk (MSD) û Rêvebirîya Xweser hatibû dayîn. Ku di serdana Serokê demkî yê Sûrîyê Ehmed el-Şeri’ ya Tirkîyê de jî, Şeri’ ragihandibû ku HSD’ê dixwaze beşdarî Atêşa Sûrîyê ya nû bibe.
Piştî ev daxuyanîya HSD’ê, di vî warî de heta niha ji alîyê karbidestên Tirkîyê ve nirxandineke nebûye, lê ji alîyê gelek rayedarên Tîrkîyê ve, di serî de jî wezîrê derve Hakan Fîdan, bang jibo çekberdana HSD’ê hatibûn kirin.
Pisporê têkilîya navnetewî Alî Fuat Gokçe ji dîyar dike ku Tirkîyê vê biryara HSD’ê erênî dibîne.
“Heke HSD hêzên xwe belav bike û entegreyî artêşa Sûrîyê bibe, Tirkîyê vê yekê wê pozîtîf bibîne. Lê pêdivîye ku leşkerên bîyanî ku di nav HSD’ê de ne herêmê terk bikin û hêzên HSD’ê jî belavî tevahî Sûrîyê bibin. Xeynî vê wê Tirkîyê şiklekî din nepejirîne.”
Gokçe, van hemû geşedanan di nav hewildanên Îmrali de dibîne, jiber wê jî radigîhîne ku daxuyanîya ku li Îmrali were, wê şikil bide tevahîya geşedanên Sûrîyê, lê bersiva Qendîlê çi be, ew jî nîzane.
Pispora Rojhilata Navîn Arzu Yilmaz jî dibêje ku HSD’ê heta niha dîyar nekirîye ku ewê çek bi çi awayî berde û tevlê artêşa Sûrîyê bibe.
“Di nav gotinên HSD’ê xwe tasfîyekirin dîyar nabe. Heke em bi baldarî temaşe bikin, tê gotin ku ewê hêzên xwe bikin yek. Li gor ku min fêmkir, HSD dixwaze hêzên xwe biparêze û bibe beşek ji Sûrîyaya nû. Dibe ku di rêvebirîya Rojava de hin tawîzan bide, dest ji hin kontrola xwe ya vê derê berde ku bi Şamê re têkeve dîyalogê. Lê di vî warî de jî hîn zelalî nîne.”
Hêjayî gotinê ye ku di vî warî de opozîsyona Tirkîyê di nav bêdengîyê de ye û heta niha jî nirxandinek nekirîye. Lê çavên desthilatîya Tirkîyê yekser li ser vê yekê ye, û meraq dike ku HSD wê di çi çarçoveyê de dest ji çek berde û beşdarî Artêşa Sûrîyaya nû bibe. Ya din jî ew e ku wê Ocalan di vî warî de çi bibêje. Wek têbinîyeke dawî jî, Berdevka DEM Partî Aşegul Dogan îro ragihand ku wan jibo serdana Ocalan ya sêyan serî li Wezareta Dawê dane.
Jibo guhdarkirina li raportê fayla deng vekin
-
35 partîyên Kurd yên li herema bakûr û rojhilata Sûrîyê bi daxuyanîyekê hevbeş awayê darxistina Konferansa Diyaloga Netewî ya ku li Şamê roja Sêşemê destpê kiriye şermezar û rexne kirin.
35 partîyên Kurd darxistina konferansê rexne kir ku kêmanî tenê bi awayekî sembolîk amade bûne.
"Konferansên bi nûnertîyên sembolîk... bê wate ne, bê qîmet in, û wê jibo peydakirina çareserîyên rastîn ji krîza domdar ya welat re ti feydayê çênekin."
Piştî salên şerê navxweyî yê wêranker, konferansa ku li qesra seroktîyê li Şamê tê darxistin, jibo rêveberîya siberoja Sûrîyê wek destpêka qonaxeke girîng tê nirxandin.
Saziyên sivîl, olî, opozîsyonû hunermend jî di nav de 550 kes beşdarî konferansê dibin.
Tevî qadên girîng yên petrol, çandinîyê piranîya bakurê Sûrîyê di destê HSD de ye û ew di şerê dijî koma tundrê Dewleta Îslamî (DAIŞ) hevbenda serekî ya Amerîka ye.
Berpirsên konferansê ji AFP re got ku Rêvebirîya Xweser, Kurd û dezgehên girêdayî wê jiber biryara dervehiştina komên çekdar nehatine vexwendin.
Karbidestê Revebirîya Xweser Hesen Mihemed Elî ji AFP re got ku dervehiştina Kurdan wê encamên neyînî derxîne holê û wê ji pirsgirêk û krîzên ku Sûrîya bi dehsalan e dikşîne, çareserîyê neyîne".
Elî hişyarî da ku konferanseke bê beşdarîya tevahîya Sûrîyan wê bibe sedema... biryarên ku tenê yek meylekê nîşan didin".
Berdevikê HSD’ê Ferhad Şamî ji AFP re got ku dervehiştina HSD û beşên mezin yên civaka Sûrî piştrast dike ku konferans xizmeta dilxweşkirina cîhana derve dike û peydakirina siberojeke baştir armanc nake.
