-
لەبەر نەبوونی هەلی کار و بێ مووچەیی لە هەرێمی کوردستان گەنجانی کورد لە شارەکانی هەولێر و دهۆک بۆ دەستکەوتنی کار ڕوو لە شاری موسڵ دەکەن، لە کاتێکدا موسڵ لە چەند ساڵی ڕابروودا شارێکی وێران و بازاڕێکی وێرانکراوی هەبوو.
-
لە کاتێکدا کە گروپە چەکدارییە توندڕەوەکانی لایەنگری تورکیا خۆیان کۆکردووەتەوە دژییان لە باکووری سوریا، دیمەشقیش لە ژێر کۆنتڕۆڵی گروپێکی دۆستی تورکیادایە، کوردەکانی سوریا پێویستییانە بەرگری لە خۆیان بکەن لە کاتێکدا کە هەوڵ دەدەن ئەو دەستکەوتە سیاسییانە بپارێزن کە لە ماوەی شەڕی 13 ساڵی ناوخۆی سوریادا بە دەستییان هێناون.
کوردەکانی سوریا کۆنتڕۆڵی نزیکەی چارەکێکی سوریایان کردووە و سەرکردایەتی هێزێکی بەهێز دەکەن کە گرنگترین هاوپەیمانی ئەمەریکایە لە ڕووبەڕووبوونەوەی ڕێکخراوی داعشدا.
دوو شرۆڤەکار و دیبلۆماتێکی باڵای ڕۆژئاوا بە ڕۆیتەرزییان وت لە دوای ئەوەی کە گروپی هەیئەت تەحریر ئەلشام کۆنتڕۆڵی دیمەشقی کردەوە و ڕژێمەکەی بەشار ئەسەددیان دوورخستەوە، هاوسەنگی هێز لە سوریادا ئێستا لە دژی ئەوانە.
پێشبینی دەکرێت گۆڕانکارییە گەورەکەی سوریا کاریگەریی قوڵتری تورکیا دروست بکات، هەروەک گۆڕانکاری لە بەڕێوبەرایەتییەکەی ئەمەریکادا پرسیار دروست دەکات لەسەر ئەوەی کە واشنتن تا کەی بەردەوام دەبێت لە پشتیوانیکردنی هێزە کوردییەکانی ئەو وڵاتە.
بۆ تورکیا، هێزە کوردییەکان مەترسیین لەسەر ئاسایشی وڵاتەکەی. ئەنکەرە وەکو بەشێک لە پارتی کرێکارانی کوردستان سەیرییان دەکات، کە ماوەی 40 ساڵە لە ململانێدایە لەگەڵیدا.
ئارۆن لوندی ئەندامی ناوەندی نێودەوڵەتی لە واشنتن دەڵێت کوردەکانی سوریا " لە کێشەیەکی زۆر قووڵدان."
وتی " هاوسەنگییەکە لە سوریا بە شێوەیەکی بەرچاو لە بەرژەوەندی گروپە چەکدارییەکانی لایەنگری تورکیا گۆڕاوە، تورکیاش وادیارە کە سوورە لەسەر ئەوەی بە تەواوەتی سوود لەمە وەربگرێت."
گۆڕانەکە ڕەنگدانەوەی هەبووە لە شەڕەکەدا بۆ کۆنتڕۆڵکردنی باکووری سوریا، کە لەوێ گروپی چەکداریی سوپای نیشتیمانی سوریا کە تورکیا پشتیوانی لێدەکات پێشڕەوی سەربازیی کردووە دژی هێزە کوردییەکان بە سەرکردایەتی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک.
فەنار ئەلکایتی بەرپرسی باڵا لە بەڕێوبەرایەتییەکەی کوردەکان، بە ڕۆیتەرزی وت دوورخستنەوەی ئەسەد کە پارتەکەی دەیان ساڵە کوردەکانی سەرکوت کردووە، دەرفەتێکی ڕەخساند بۆ ئەوەی وڵاتە دابەشبووەکە یەکبگرێتەوە.
وتی بەڕێوبەرایەتییەکە ئامادەیە گفتوگۆ لەگەڵ تورکیادا بکات، بەڵام شەڕەکە لە باکوور دەریخستووە کە تورکیا " نیازی زۆر خراپی " هەیە.
وتیشی " ئەمە بە دڵنیاییەوە ناوچەکە بەرەو ململانێیەکی نوێ دەبات."
ڕۆژی هەینی سەرۆکی تورکیا ڕەجەب تەیب ئەردۆغان وتی پێشبینی دەکات وڵاتانی بیانی پشتیوانییەکانییان بۆ هێزە کوردییەکان بکشێننەوە، ئەمە لە کاتێکدا کە ئەنکەرە دەیەوێت یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد پەراوێز بخات کە سەرکردایەتی هاوپەیمانێتییەکەی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک دەکات.
بەرپرسێکی تورکیا کاتێک لەلایەن ڕۆیتەرزەوە پرسیاری لێکرا وتی ڕەگ و ڕیشەی ململانێکە " دیدی تورکیا نیە بۆ ناوچەکە: ئەوەیە کە پارتی کرێکارانی کوردستان و یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد ڕێکخراوی تیرۆریستین."
وتی " پارتی کرێکارانی کوردستان و یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد دەبێت چەکەکانیان دابنێن و سوریا جێبهێڵن."
سەرکردەی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک مەزڵوم عەبدی لە چاوپێککەوتنێکدا لەگەڵ ڕۆیتەرز دانی بە بوونی ئەندامانی پارتی کرێکارانی کوردستاندا نا لە سوریا، وتی یارمەتیدەر بوون لە شەڕی دژ بە داعشدا و لە ئەگەری ئاگربەستدا لەگەڵ تورکیادا دەگەڕێنەوە بۆ شوێنی خۆیان. ڕەتی کردەوە هیچ پەیوەندییەکی ڕێکخراویی لەگەڵ پارتی کرێکارانی کوردستاندا هەبێت.
هاوکات لە دیمەشق سەرکردایەتییە نوێیەکە گەرموگوڕی بەرامبەر ئەنکەرە پیشانداوە و ئاماژەی بەوە داوە کە دەیەوێت هەموو سوریاییەکان بهێنێتەوە ژێر دەسەڵاتی ناوەند، ئەوەش دەکرێت ئاستەنگییەک بێت لەبەردەم ئەو لامەرکەزییەی کە کوردەکان دەیانەوێت.
لە کاتێکدا کە تورکیا ڕاستەوخۆ پشتیوانی سوپای نیشتیمانی سوریا دەکات، لەگەڵ وڵاتانی دیکەدا گروپی هەیئەت تەحریر ئەلشام وەکو ڕێکخراوێکی تیرۆیستی دەناسێنێت بەهۆی ئەوەی کە پێشتر سەر بە ئەلقاعیدە بووە.
دیبلۆماتکارێکی باڵای ڕۆژئاوا وتی سەرەڕای ئەمەش، باوەڕوایە تورکیا کاریگەرییەکی گەورەی بەسەر هەیئەت تەحریر ئەلشامدا هەبێت، " تورکەکان ئاشکرایە کە دەتوانن زیاد لە هەموو کەسێکی دیکە کارییان بکەنە سەر."
سەرکردەی هەیئەت تەحریر ئەلشام ئەحمەد ئەلشەرع بە ڕۆژنامەیەکی تورکیایی وت کە دوورخستنەوەی ئەسەد " تەنها سەرکەوتنی گەلی سوریا نەبووە بەڵکو سەرکەوتنی گەلی تورکیاش بووە."
بەرپرسە تورکیاییەکە وتی گروپی هەیئەت تەحریر ئەلشام هەرگیز لە ژێر کۆنتڕۆڵی ئەنکەرەدا نەبووە، وتی پێکهاتەیەک بووە کە " بەهۆی هەلومەرجەکانەوە گفتوگۆمان لەگەڵدا کردوون " و ئاماژەی بەوەدا کە زۆرێک لە وڵاتانی دیکەش ئەوە دەکەن.
کوردەکانی سوریا بە سەرکردایەتی پارتی یەکێتی دیموکرات و یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد کۆنتڕۆڵی زۆربەی باکووری سوریایان کرد دوای ڕاپەڕینەکەی دژ بە ئەسەد لە ساڵی 2011 دا، بەڕێوبەرایەتییەکی تایبەت بە خۆیانیان دامەزراند و نەیانویستووە لە سوریا جیا ببنەوە.
سیاسەتەکەیان جەخت لە کۆمەڵایەتی و فێمینیزم دەکاتەوە، کە ئەوەش بە تەواوەتی جیاوازە لە سیاسەتە ئیسلامییەکەی هەیئەت تەحریر ئەلشام.
ناوچەکەیان فراوانبوو کاتێک ئەمەریکا هاوبەشی کرد لەگەڵ هێزەکانی سوریای دیموکراتیکدا لە هەڵمەتەکەی دژ بە ڕێکخراوی داعشدا و زۆربەی ناوچە عەرەبییەکانییان کۆنتڕۆڵ کرد.
سوپای نیشتیمانی سوریا بە پشتیوانی تورکیا هەڵمەتەکەیان دژی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک دەستپێکردەوە لە کاتێکدا کە ئەسەد لە ڕووخاندابوو، لە 9 ی مانگی دوانزەدا شاری مەنبجییان کۆنتڕۆڵ کرد.
واشنتن نێوەندگری کرد لە ئاگربەستێکدا، بەڵام هێزەکانی سوریای دیموکراتیک وتییان تورکیا و هاوپەیمانەکانی پابەندی ئاگربەستەکە نەبوون، بەرپرسێکی وەزارەتی بەرگری تورکیاش وتی هیچ جۆرە ڕێککەوتنێکی لەوشێوەیە بوونی نەبووە.
هێزەکانی سوریای دیموکراتیک بە سەرکردایەتی کوردەکان هاوپەیمانی ئەمەریکان و ڕۆڵێکی گرنگ و سەرەکییان هەبووە لە ناوبردنی خەلافەتی داعشدا لە سوریا، پشتیوانییەکانی ئەمەریکاش بۆ هێزەکە بووەتە هۆی دروستبوونی گرژی لە پەیوەندییەکانی لەگەڵ تورکیادا. وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا ئەنتۆنی بلینکن هۆشداریداوە دەڵێت هێزەکانی سوریای دیموکراتیک دەبێت وازییان لێبهێندرێت کاری خۆیان بکەن لە کاتێکدا کە هێشتا پاسەوانی زیندانەکان دەکەن کە دەیان هەزاران زیندانی پەیوەست بە داعشییان تێدایە.
بەڕێوبەرایەتییەکەی سەرۆکی ئەمەریکا جۆو بایدنیش وتوویەتی کە هێزەکانی ئەمەریکا لە سوریا دەمێننەوە، بەڵام دەکرێت سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمەریکا دانۆڵد ترامپ ئەو هێزانە بکشێنێتەوە کاتێک لە 20 ی مانگی یەکی ساڵی داهاتوودا دەستبەکاردەبێت.
لە ماوەی خولی یەکەمی سەرۆکایەتیەکەیدا، ترامپ هەوڵیدا هێزەکان لە سوریا بکشێنێتەوە، بەڵام ڕووبەڕووی فشار بووەوە لە ناوخۆ و لە هاوپەیمانەکانی ئەمەریکاشەوە.
لە نامەیەکی 17 ی مانگی دوانزەدا بۆ ترامپ، بەرپرسی باڵای کورد لە سوریا ئیلهام ئەحمەد دەڵێت تورکیا ئامادەکاری دەکات بۆ داگیرکردنی باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا پێش ئەوەی ترامپ دەستبەکاربێت.
دەڵێت " پلانەکەی تورکیا مەترسی دروست دەکات لەسەر دەستکەوتە چەندین ساڵەییەکە لە پاراستنی سەقامگیری و شەڕی دژ بە تیرۆردا. باوەڕمان وایە کە تۆ دەسەڵاتت هەیە ڕێگری لەم کارەساتە بکەیت."
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
سەرۆکی تورکیا ڕەجەب تەیب ئەردۆغان وتی تورکیا پێشبینی لە وڵاتانی بیانی دەکات پشتیوانییەکانییان بۆ هێزە کوردییەکانی ناو سوریا بکشێننەوە دوابەدوای ڕووخانی ڕژێمەکەی بەشار ئەسەد، ئەمە لە کاتێکدا کە تورکیا هەوڵ دەدات ئەو کوردانە پەراوێز بخات کە لەلایەن ئەمەریکاوە پشتیوانییان لێدەکرێت و شان بە شانی ئەمەریکا ڕۆڵێکی سەرەکییان هەبووە لە لە ناوبردنی خەلافەتی داعشدا لە سوریا.
دواتر وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا وتی هێزە کوردییەکان دەبێت چەک دابنێن و بچنە سەر پێکهاتەی ئاسایشی نیشتیمانی سوریا، دیبلۆماتکاری باڵای ئەمەریکاش بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست وتی ئەمەریکا کاردەکات لەسەر " گۆڕانێکی گونجاو " بۆ هێزەکانی سوریای دیموکراتیک کە ئەمەریکا پشتیوانییان لێدەکات.
ئەردۆغان وتی چیتر هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەی بیانییەکان پشتیوانی لە هێزەکانی یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد بکەن کە سەرکردایەتی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک دەکات.
هێزەکانی پاراستنی گەلی کورد یاخود یەپەگە، هێزی سەرەکی بوون لە هاوپەیمانێتییە نێودەوڵەتییەکەی دژ بە داعشدا، بەڵام تورکیا دەڵێت بەشێکن لە پارتی کرێکارانی کوردستان کە دەیان ساڵە لەگەڵیدا شەڕ دەکات.
وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا ئەنالینا بێربۆک دوای گفتوگۆکانی لەگەڵ هاوتا تورکیاییەکەیدا لە ئەنکەرە وتی ئاسایشی کوردەکان زۆر گرنگە بۆ سوریایەکی ئازاد، بەڵام نیگەرانییە ئاسایشییەکانی تورکیاش دەبێت مامەڵەیان لەگەڵدا بکرێت.
وتی " گروپە کوردییەکان دەبێت چەک دابنێن و بچنە نێو پێکهاتەی ئاسایشی نیشتیمانی سوریاوە."
یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا بۆ کاروباری ڕۆژهەڵاتی نزیک باربەرا لیف ڕۆژی هەینی دوای سەردانەکەی بۆ دیمەشق وتی ئەمەریکا لەگەڵ تورکیا و هێزەکانی سوریای دیموکراتیکدا کاردەکات بۆ دۆزینەوەی " گۆڕانێکی گونجاو سەبارەت بە ڕۆڵی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک لەو بەشەی وڵاتەکەدا."
لیف وتی " ئەو هەلومەرجەی کە بووە هۆی ئەوەی کوردەکان لە باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا خۆیان ڕێکبخەنەوە و بەرگری لە خۆیان بکەن وەکو چۆن کردییان، چەند هەلومەرجێک بوون پێکەوە کە بە ڕاستی بە شێوەیەکی زۆر دراماتیکی گۆڕان."
ئەمەریکا لەم هەفتەیەدا وتی 2000 سەربازیی لە سوریادا هەیە کە شان بە شانی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک کاردەکەن. هێزەکانی سوریای دیموکراتیک ڕۆڵێکی گەورەیان هەبوو لە شکستهێنان بە ڕێکخراوی داعش لە 2014-2017 دا بە پشتیوانی ئاسمانی ئەمەریکا، هەروەها هێشتا پاسەوانی کامپی زیندانەکان دەکەن کە هەزاران چەکداری داعشییان تێدا زیندانی کراوە.
ئەنکەرە لەگەڵ گروپە چەکدارییەکانی ناو سوریادا چەندین جار هێرشییان کردووەتە سەر هێزەکانی سوریای دیموکراتیک بە سەرکردایەتی یەپەگە لە باکووری سوریادا، بەردەوامیش داوای لە ئەمەریکا کردووە پشتیوانییەکان بۆ ئەو هێزانە ڕابگرێت.
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
هەواڵە جیهانیـیەکان لە دەنگی ئەمەریکا
-
کۆنگرێسی ئەمەریکا ڕۆژی شەممە پڕۆژە یاسایەکی خەرجی پەسەند کرد کە دەبێتە هۆی ڕێگریکردن لە داخستنی حکومەت پێش وەرزی گەشتکردن و پشووەکان.
ئەنجومەنی سیناتی ئەمەریکا کە دیموکراتەکان زۆرینەن تێیدا بە 85-11 دەنگ پڕۆژە یاساکەیان پەسەند کرد بۆ بەردەوامیدان بە دابینکردنی خەرجی بۆ حکومەت، ئەوەش 38 خولەک دوای ئەوەی پڕۆژە یاساکەی پێشووی خەرجی حکومەت ماوەکەی بەسەرچوو.
ئێستا پڕۆژە یاساکە ڕەوانەی کۆشکی سپی کراوە و پێشبینی دەکرێت سەرۆک جۆو بایدن واژۆی بکات و ببێتە یاسا.
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
ڕۆژی 23 مانگی دوانزەی 2024، دادگای باڵای فیدراڵی عێراق یەکەم دانیشتن دەبەستێت لەبارەی سکاڵای سەر دوو وەزارەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان کە هاووڵاتیەک داوای هەڵوەشاندنەوەیان دەکات، ڕاوێژکارێکی یاسایش کە شارەزایی لە دۆسیەکانی دادگای باڵای فیدراڵی هەیە دەڵێت،" بڕیاردان لەبارەی هەڵوەشاندنەوەی وەزارەتەکانی حکومەتی هەرێم ئەرکی دادگای فیدراڵی عێراق نیە و هەر بڕیارێک بدات پێویستە پاڵپشت بە یاسا بێت."
بەپێی ئەو بەدواداچوونەی کە دەنگی ئەمەریکا کردوویەتی بۆ سکاڵاکان هەردوو سکاڵاکە لەلایەن یەک کەسەوە کرا و کەسەکە ناوی( خالید مستەفا حوسێن) و کەس نازانێ خەڵکی کوێیە و بەرپرسیارێتیەکەی چیە.
سکاڵای یەکەمی سکاڵاکار داوا لە دادگای فیدراڵی عێراق دەکات، وەزارەتی شەهیدان و ئەنفالکراوەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە گوێرەی یاسای ژمارە 8ی ساڵی 2006، بە نادەستوری ناو ببات و دواتر داوابکات هەریەک لە پەرلەمان و حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند بکرێن بە دروستکردنی دەستەیەک بەناوی "دامەزراوەی شەهیدان" کە بە ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمەوە ببەسترێتەوە و لە ڕووی دارای و ئیدارییەوە دەستەیەکی سەربەخۆ بێت. سکاڵاکار لە سکاڵای دووەمیدا داوا لە دادگای فیدراڵی عێراق کردووە وەزارەتی ئەوقاف بۆ کاروباری ئاینی هەرێمی کوردستان بە گوێرەی یاسای ژمارە 11ی ساڵی 2007 بە وەزارەتێکی نادەستوری ئەژمار بکات و هەریەک لە پەرلەمان و حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند بکات بە دروستکردنی دیوان بۆ "ئاین و ئاینزا جیاوازەکان" لە هەرێمی کوردستان، بە جۆرێک ئەم دیوانانە ببەسترێتەوە بە ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمەوە و لە ڕووی دارایی و ئیدارییەوە دەستەی سەربەخۆ بن بە یاسا کارکردنی هەریەکێک لەو دەستانە ڕێکبخرێت.
دەنگی ئەمەریکا لەسەر هەڵوێستی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ئەو سکاڵایانەی لەسەر وەزارەتەکانی تۆمارکراوە و دادگای فیدراڵی دانیشتنی لەبارەوە دەکات بۆ هەڵوەشاندنەوە، پەیوەندی بە هەریەک لە وەزیری شەهیدان و ئەنفالکراوان و وەزیری ئەوقاف بۆ کاروباری ئاینیەوە کرد، بەڵام تا ئامادەکردنی ئەم ڕاپۆرتە هیچیان وەڵامی پەیوەندیەکەیان نەدایەوە.
پارێزەرێکی ڕاوێژکاریش ئاماژە بۆ ئەوەدەکات هەڵوەشاندنەوەی وەزارەتەکانی حکومەتی هەرێم لە دەسەڵاتی دادگای فیدراڵیدا نیە، چونکە هەرێمی کوردستان ئێستا خاوەنی پەرلەمانە و دەتوانرێت وەزارەتەکان بە یاسا هەڵبوەشێنرێنەوە نەک دادگای فیدراڵی بڕیاری لەبارەوە بدات.
هەمزە سلێمان حارس ئاغا پارێزەری ڕاوێژکار بە دەنگی ئەمەریکای، ڕاگەیاند،" سەبارەت بەو سکاڵایانەی کە خراونەتە بەردەم دادگای فیدراڵی بۆ هەڵوەشاندنەوەی چەند وەزارەتێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان وەکو وەرگرتنی سکاڵاکە چ لە دادگای فیدراڵی بێت یان لە هەر دادگایەکی تر ئەمە شتێکی ئاساییە."
ئەو پارێزەری ڕاوێژکارە، وتیشی،" دادگا کاتێک سکاڵای دێتە بەردەم لەلایەن کەسێک یان لایەنێک کاتی بۆ دیاریدەکات، بەڵام ئەوەی کە گرنگە و پێویستە لە یەکەم دانیشتن ئەم دادگایە کە بابڵێن دادگای فیدراڵی تەماشای سکاڵاکە بکات، ئایە لە پسپۆری دادگای فیدراڵە بۆ ئەوەی بەم سکاڵایەدا بچێت، بەپێی یاسای دادگای فیدراڵی ئەگەر لە چوار چێوەی دەسەڵات و سەڵاحیەتەکانی دادگای فیدراڵی بوو ئەوە پێیادا دەڕوات و دواتر بڕیاری لە بارەوە دەدات."
ئەو پارێزەری ڕاوێژکارە کە شارەزای لە دۆسیەکانی دادگای فیدراڵیدا هەیە ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، ئەگەر بڕیارەکانی پێشووی دادگای فیدراڵی بە نموونە وەربگیرێت چ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان و کەمکردنەوەی کورسیەکان و دەستکاریکردنی یاسای هەڵبژاردن ئەمانە هەموویان نایاسایبوون و هیچ پاڵپشتیەکی یاساییان نەبوو.
دەشڵێت،" لەبەر ئەوەی هەرێمی کوردستان بەداخەوە بەهۆی ناکۆکی حزبە سیاسیەکان و وڵاتانی دەوروبەری وەکو ئەمری واقع ناچار بوو بڕیارەکانی دادگای فیدراڵی قبوڵ بکات، دەنا ئەو بڕیارانە لەڕووی یاسایەوە یاسای نەبوون، هەر کات ئەم
بڕیارەش دەرچوو تایبەت بە هەڵوەشاندنەوەی وەزارەتەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئەمە دەکرێت لێکدانەوەی یاسای و پاڵپشتی یاسایی بۆ بخەینە ڕوو."
لەماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا دادگای باڵای فیدراڵی عێراق، بڕیاری لەبارەی چەند سکاڵایەکی سەر هەرێمی کوردستان داوە و بەشێک لە لایەنە سیاسیەکان و حکومەتی هەرێم بە دەستێوەردان و " نایاسایی" بڕیارەکانیان لە قەڵەمدا.
بۆ نموونە ڕۆژی 21ی مانگی دووی 2024، دادگای فیدراڵی عێراق لەسەر سکاڵای سێ هاوڵاتی نیشتەجێی هەرێمی کوردستان، سەرۆکوەزیرانی عێراق و حکومەتی هەرێمی پابەندکرد بە چەندین بڕیاری کارگێڕی و دارایی و بڕیاری ڕادەستکردنی نەوتی هەرێمیشی بە حکومەتی عێراق دەرکرد.
یەکلاکردنەوەی یەکێک لە سکاڵاکان لەسەر یاسای هەڵبژاردنی هەرێم بوو، کە لەلایەن سەرۆکی پێشووی فراکسیۆنی یەکێتی نیشتمانی کوردستان لە پەرلەمانی هەرێم لەسەر گۆڕینی یاسای هەڵبژاردنەکانی هەرێم تۆماری کردبوو. ئەنجامی سکاڵاکەی یەکێتی لەسەر یاسای هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، گۆڕینی شێوازی هەڵبژاردنی لە یەک بازنەییەوە بۆ چوار بازنەیی و کەمکردنەوەی ژمارەی کورسییەکانی پەرلەمانی لە 111 کورسییەوە بۆ 100 کورسی لێکەوتەوە کە بۆ پێکهاتەکان لە پەرلەمانی هەرێم دیاری کرابوون.
هەروەها لەسەر سکاڵای فەرمانبەران، دادگای فیدراڵی لە ماوەی ئەمساڵدا حکومەتی هەرێم و عێراقی ناچارکردووە بە پێدانی موچەی موچەخۆران لەکات و ساتی خۆیدا، بەڵام ئەمەیان بووەتە گرێ کوێرە و هێشتا بە چارەسەرنەکراوی ماوەتەوە.
بە خوێندنەوەی چاودێرانی سیاسی و شارەزایانی یاسا، زۆریەک لەوانەی سکاڵا تۆماردەکەن لە دادگای فیدراڵی عێراق،" مەبەست لێی گرفت دروست کردنە بۆ حکومەتی هەرێم و فشار دروستکردنە لەسەری و بێهیزکردنێتی، ئەگینا هەڵوەشاندنەوەی وەزارەتی حکومەتی هەرێم ئەرکی دادگای فیدراڵی نیە و ئەرکی پەرلەمانی کوردستانە بە یاسا هەڵیبوەشێنێتەوە."
هەمزە سلێمان حارس ئاغا پارێزەری ڕاوێژکار ئەوەشی بە دەنگی ئەمەریکا وت،" بۆیە زیاتر پەنا بۆ دادگای فیدراڵی دەبرێت تا وەکو کارتێکی فشار بەکاربهینرێت دژ بە هەرێمی کوردستان و حکومەت و من پێم وایە دەرئەنجامەکەی ڕەتدەکاتەوە دادگا و هەر بڕیارێکی پێچەوانەش بدات دەبێت پاڵپشتی یاسایی هەبێت."
-
هەواڵە جیهانیـیەکان لە دەنگی ئەمەریکا
-
بەشێک لە لایەنە سیاسیەکانی هەرێمی کوردستان بە گرنگی دەزانن بە زووی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان وکابینەی دەیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێکبهێنرێت تا بە کۆدەنگی لەڕێگای دامەزراوە فەرمیەکانەوە هەڵویستیان لە بارەی دۆخی کوردانی ڕۆژئاوا لە سوریا بخەنە ڕوو و پاڵپشت و پشتیوانیان بن.
ڕۆڤان سەروەت، ئەندامی جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،" ئێمە وەک بزوتنەوەی گۆران وەک یەکەم هێزی سیاسی لەهەرێمی کوردستان لەسەر ئەو ڕووداو و پێشهات و گۆڕانکاریانەی کە لە وڵاتی سوریا ڕوودەدەن، چ بە بەیانی فەرمی بێت یاخود بە پشتیوانی وهاوکاریکردن قسەمان لەسەری بووە."
وتیشی،" ئێستا کاتی ئەوەیە کۆی لایەنە سیاسیەکانی هەرێمی کوردستان بەیەک دەنگ لە چوارچێوەی دامەزراوە فەرمیەکان کە پەرلەمان و حکومەتە بەزووی پێکبهێنرێن و بەیانی فەرمیان هەبێت لە بارەی دۆخی ڕۆژئاوا لە سوریا."
ئەو ئەندامەی جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان، ئاماژە بۆ ئەوەشدەکات پێویستە گۆڕانکاریەکانی نێو سوریا بەهەند وەربگیرێن، بەتایبەتی دۆخی برا کوردەکانمان لە ڕۆژئاوای کوردستان و ڕایی فەرمی هەبێت و پشتگیری و هاوکاری و کۆمەکیان بۆ بکرێت. دەشڵێت،" ئەو ناوچانە ئێستا لە دۆخیکی تایبەتدان و پێویستە جگە لەناوخۆی کوردستان، ئەو لایەنە سیاسیە کوردانەی کە لە ڕۆژئاوادان لەم قۆناغەدا، هیچ نەبێت بە شێوەیەکی کاتیش بێت کۆدەنگ و یەک ڕیزبن لەبەرامبەر گۆڕانکارییە خێراکان، چونکە ئەو گۆڕانکاری و پێشهاتانەی کە لەو وڵاتەدا دێنە ئاراوە دەبنە دەرفەتێکی باش لە ئایندەدا بە یەک ڕیزی و بەیەک دەنگی ئێمە و ئەوان دەتوانرێت مافی میلەتەکەمان لە ڕۆژئاوا دەستەبەر بکەین."
ڕۆژی 14ی مانگی دوانزەی 2024، ئەحمەد شەرع فەرماندەی گشتی دەستەی تەحری شام، پەیامێکی ڤیدیۆی لەبارەی دۆخی سوریا بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند، ئەگەر سوورییەکان داوای لێ نەکەن لە هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی سوریا خۆی بۆ پۆستی سەرۆک هەڵنابژێرێت و لە داهاتوودا هەڵبژاردن لە سوریا دەکرێت و وەزارەتی بەرگری هەموو گرووپە چەکدارەکان هەڵدەوەشێنێتەوە و چەک لە دەرەوەی دەسەڵاتی دەوڵەتدا نامێنێت.
جۆلانی لەبارەی کورد و دەستور لە پەیامەکەیدا ڕاشیگەیاند،" کورد بەشێکی سەرەکی دەبن لە داهاتووی سووریا و ئەوانیش وەکو ئێمە ڕووبەڕووی ستەمی زۆر بوونەتەوە و لەبارەی دەستوریش، دەستووری سوریا لیژنە و ئەنجومەنی تایبەتی بۆ دروست دەکرێت و شێوازی دەسەڵات دەدرێتە دەست شارەزایان، یاساناس و گەلی سووریا و لەم چوار چێوەیەدا تواناکان دەبنە بنەمای هەڵسەنگاندن بۆ دەوڵەتی نوێ."
دوای ڕۆژێک لە پەیامەکەی شەرع، مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان ڕاگەیەندراوێکی بەپەلەی لەبارەی دۆخی سوریا و وتەکانی ئەحمەد شەرع فەرماندەی گشتی دەستەی تەحری شام بڵاو کردەوە و ڕایگەیاند،" تێڕوانینەکانی لەبارەی داهاتووی گەلی کورد لە سوریا جێگای خۆشحاڵییە و پێشوازی لێ دەکەین." چاودێرانی سیاسیش پێیان وایە جۆلانی و سوریای نوێ کوردیان وەکو کورد قبوڵە نەک وەکو "پەکەکە و ڕەگەزەکانی".
مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان ڕاگەیەندراوێکی لەسەر دۆخی سوریا بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند،" لێدوانێکی بەڕێز (احمد الشرع) ـم لەبارەی گەلی کورد لە سوریا بینی کە گەلی کوردی وەک بەشێک لە نیشتیمان و هاوبەش لە سوریای داهاتوو وەسفکردبوو، ئەم تیڕوانینە بۆ کورد و داهاتووی سوریا جێگەی خۆشحاڵییە و پێشوازیی لێ دەکەین و هیوادارین ئەمە دەستپێکێک بێت بۆ ڕاستکردنەوەی ڕێڕەوی مێژوو و ڕاستکردنەوەی ئەو مامەڵە هەڵە و نا دروستەی لەبەرانبەر گەلی کورد لە سوریا ئەنجام دەدرا."
مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە ئەم جۆرە تیڕوانینە ڕێگە خۆشکەر دەبێت بۆ بنیاتنانی سوریایەکی بەهێز و پێویستە کورد و عەرەب و سەرجەم پێکهاتەکانی تری سوریا، سود لەم دەرفەتە وەربگرن بۆ ئەوەی پێکەوە لە دامەزراندنی سوریایەکی سەقامگیر و ئازاد و دیموکرات بەشدار بن.
لایەنە سیاسیەکانی هەرێمی کوردستان گەرچی تا ئێستا هیچ کۆبوونەوەیەکی هاوبەشیان لە بارەی دۆخی سوریا نەکردووە، بەڵام هەموویان باسی یەک هەڵویستی دەکەن و بە پێویستی دەزانن.
دارا خەیلانی، ئەندامی سەرکردایەتی یەکێتی نیشتمانی کوردستان بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"هاوکاریکردنی ڕۆژئاوا ئەرکە لەسەر هەموو وڵاتانی نێودەوڵەتی و پێویستە لەسەر هێڵ بەتایبەتی وڵاتانی ئەمەریکا و فەرەنسا تا بتوانن کاریگەریان هەبێت لەسەر ئەوەی هێرشەکان بۆ سەر ڕۆژئاوا ڕابگیرێت لەلایەنی هێزەکانی سەر بە تورکیا و ڕێگری لێبکەن و بتوانن بە ئارامی ئەو ناوچانە بپاریزن."
وتیشی،" لە هەمووی گرنگتر ئەوەی پێویستە دەستوریەکی تازە لە سوریا دابنرێت و مافی پێکهاتەکان پارێزراو بێت تێدا، هەروەها لە ناوخۆی کوردستانیشەوە پێویستە لایەنەکان کۆدەنگی دروست بکەن و یەک دەنگ بن و گەر سەرۆکایەتی هەرێم کۆیان بکاتەوە و هەڵویستیان هەبێت کارێکی گرنگە و ئێمە خوازیارین دۆخەکە لە بەرژەوەندی کوردانی ڕۆژئاوادا بێت."
لەلایەکی دیکەوە مستەفا عەبدوڵا ئەندامی پەرلەمانی کوردستان هاوکات ئەندامی ئەنجومەنی جێبەجێکاری یەکگرتووی ئیسلامی کوردستانە بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،" ئێمە داوا دەکەین بەزووی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان پێکبێت تا هەڵویستی ڕوونی لەبارەی دۆخی سوریا هەبێت."
وتیشی،" پێویستیشە بەزووی پێکهاتەکانی وڵاتی سوریا بە کورد و عەرەب و هەموو پێکهاتەکانەوە ئەو دەرفەتە بقۆزنەوە بەیەکەوە ڕێک بکەون دەستورێکی گشتی نیشتمانی دابنێن ململانێ و جیاوازیەکان بەلاوە بنێن بیکەنە دەروازەیەک بۆ هەڵسانەوەی گەلانی سوریا."
ڕۆژی 8ی مانگی 12ی 2024، سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان لە بارەی دۆخی سوریا پەیامێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند،" ئێمە لە هەرێمی کوردستان بە بایەخێکی زۆرەوە چاودێریی پێشهاتەکانی سوریا دەکەین و داوا لەهەموو لایەک دەکەین زمانی دیالۆگ و چارەسەری ئاشتیانە بگرنە بەر، بەشێوەیەک دادپەروەری و یەکسانی بۆ هەموو پێکهاتەکانی سوریا لەوانە گەلی کورد دەستەبەر بکات هەروەها بەشداریی کارایان لە داڕشتنی داهاتوو وڵاتدا مسۆگەر بکات.
هەمان ڕۆژ واتا 8ی مانگی 12 حکومەتی هەرێمی کوردستان هەڵویستی خۆی لەسەر دۆخی سوریا ڕاگەیاند و لە بەیاننامەیەکدا وتی،" گۆڕانکاریی خێرا و کەوتنی ڕژێمی دەسەڵاتداری سووریا، سەردەمێکی نوێی هێناوەتە کایەوە".
لە راگەیەندراوەکەی حکومەتى هەرێمى کوردستاندا ئاماژە بۆ ئەوەکرابوو کە "ڕێز لە بڕیار و ئیرادەی خەڵکی سووریا دەگرین و هیوادارین سووریای داهاتوو، ئازاد و ئارام و دیموکراتیک و سەقامگیر بێت"
لەگەڵ ئەوەی کورد وەک هەموو پێکهاتەکانی دیکەی سوریا بە ڕووخاندنی ڕژێمی ئەسەد خۆشحاڵە، بەڵام نیگەرانیشن سەبارەت بە ئایندەیان بەهۆی لێدوانی کاربەدەستانی تورکیا و بەردەوامبوونی هێرشی هێزەکانی سوریای سەر بە تورکیا بۆ سەر ناوچەکانیان و نازانن چارەنوسی ناوچەکانیان بەکوێ دەگات.
-
دەزگای هەواڵی فەڕمی سانای سوریا بڵاویکردەوە فەرمانڕەوا نوێیەکانی سوریا وەزیرێکی دەرەوەیان دەستنیشان کردووە، ئەمە لە کاتێکدا کە هەوڵ دەدەن پەیوەندی نێودەوڵەتی دروست بکەن دوای دوو هەفتە لە ڕووخانی ڕژێمەکەی بەشار ئەسەد.
دەزگاکە وتی سەرکردایەتی گشتی فەرمانڕەوا ئەسەد حەسەن ئەلشیبانی وەکو وەزیری دەرەوە دەستنیشان کردووە. سەرچاوەیەک لە بەڕێوبەرایەتییە نوێیەکەوە بە ڕۆیتەرزی وت کە ئەم هەنگاوە " وەکو وەڵامێکە بۆ خواستی گەلی سوریا بۆ دامەزراندنی پەیوەندییەکی نێودەوڵەتی کە ئاشتی و سەقامگیری بۆ وڵاتەکە بهێنێت."
هیچ وردەکارییەک سەبارەت بە شیبانی نەخراوەتەڕوو.
فەرمانڕەوای نافەڕمی سوریا ئەحمەد ئەلشەرع چالاکانە لە دوای ئەوەی دەسەڵاتی گرتە دەست لە پەیوەندیدا بووە لەگەڵ شاندە بیانییەکاندا، میوانداری نوێنەری نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ سوریا و دیبلۆماتکارانی باڵای ئەمەریکاشی کردووە.
شەرع ئارەزوویەکی دەربڕیوە بۆ گفتوگۆی دیبلۆماتی لەگەڵ شاندە نێودەوڵەتییەکاندا، دەڵێت سەنگی سەرەکی لەسەر ئاوەدانکردنەوە و بە دەستهێنانی گەشەی ئابووری دەبێت. وتوویەتی کە نایەوێت بچێتە هیچ شەڕێکی نوێوە.
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
تورکیا لە دوای لادانی بەشار ئەسەد، هەوڵی پڕکردنەوەی بۆشایی دەسەڵات دەدات و ئامادەیە ببێتە یەکێک لە گەورەترین براوەکانی سوریای دوای ئەسەد، ئامانجی سەرەکی تورکیا لە سوریا هاوپەیمانی ئەمەریکایە لە وڵاتەکەدا.
-
وەزارەتی دادی ئەمەریکا ڕۆژی هەینی وتی جەنەڕاڵێکی لە سوپای پاسدارانی ئێراندا تاوانبار کردووە بە تاوانی کوشتن و تیرۆر لە مەرگی هاووڵاتی ئەمەریکایی ستێفن ترۆیل لە ساڵی 2022 دا لە عێراق.
بەپێی سکاڵانامەیەک کە لەلایەن دادگای فیدڕاڵی ئەمەریکاوە لە مانهاتن ئاشکرا کراوە، محەمەد ڕەزە نوری تەمەن 36 ساڵ یارمەتی پلانی هێرشێکی داوە بۆ سەر ترۆیلی تەمەن 45 ساڵ، کە لە ناوەندێکی زمانی ئینگیلیزی کاری کردووە لە ناوەڕاستی بەغداددا.
هەروەها دەڵێت هێرشەکە وەکو وەڵامێک بووە بۆ کوشتنی فەرماندەی باڵای سوپای پاسدارانی ئێران قاسم سولەیمانی لەلایەن ئەمەریکاوە کە لە ساڵی 2020 دا لە ڕێی هێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە لە بەغداد کوژرا.
وەزیری دادی ئەمەریکا مێریک گارلاند وتی " وەزارەتی داد ئارامی نابێت بەرامبەر تیرۆریستان و ڕژێمە چەوسێنەرەکان کە ئەمەریکاییەکان لە جیهاندا دەکەنە ئامانج و دەیانکوژن."
نوری پێشتر لە عێراق تاوانبار کراوە و دەستبەسەرە، لەگەڵ چوار عێراقی دیکەدا، لەسەر کوشتنی ترۆیل. سەرجەمییان ساڵی ڕابردوو لە عێراق سزای زیندانیکردنی تا هەتاییان بەسەردا سەپێندرا.
نوری لە دادگای ئەمەریکادا ڕووبەڕووی هەشت تۆمەت بووەتەوە، لەوانەش، کوشتنی هاووڵاتیەکی ئەمەریکایی و دابینکردنی پشتیوانی ماددی بۆ تیرۆر کە بووەتە هۆی مەرگ. ئەمەریکا سوپای پاسدارانی ئێرانی وەکو ڕێکخراوێکی تیرۆریستی ناساندووە.
سکاڵانامەکە باس لەوە دەکات کە نوری زانیاری تایبەتی لەسەر ترۆیل کۆکردووەتەوە، کە وادیارە پێی وابووە کە ترۆیل ئەفسەرێکی هەواڵگری ئەمەریکایی یان ئیسڕائیلییە، خەڵکی بەکرێ گرتووە تاوەکو دژی ترۆیل کاربکەن.
ترۆیل لە 7 ی مانگی یانزەی ساڵی 2022 دا تەقەی لێکرا و کوژرا، ئەوەش دوای ئەوەی چەند چەکدارێک ناچارییان کرد ئوتومبێلەکەی ڕابگرێت کە لەو کاتەدا لەگەڵ خێزانەکەیدا بووە.
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
ڕۆژی شەممە ئەڵمانیا توشی شۆکی هێرشێکی نوێی کوشندە بوو بۆ سەر بازاڕێکی قەرەباڵغی کریسمس کە بڕیار بوو ڕاوێژکاری ئەڵمانیا ئۆلاف شۆڵز سەردانی ئەو بازاڕە بکات.
پۆلیس پزیشکێکی دەروونی سعودی تەمەن 50 ساڵی لە شوێنی ڕووداوەکەدا دەستگیرکرد، ئەوەش دوای ئەوەی دوو کەس کوژران و 68 کەسی دیکە برینداربوون کاتێک ئوتومبێلێک خۆی کرد بە ناو قەرەباڵغییەکدا لە ماگدیبۆرگ.
پۆلیس دەڵێت دەستبەجێ ناتوانرێت بڵێیت ئایا هێرشەکە لە بیروباوەڕی ئاینی یان سیاسی توندڕەوەوە سەرچاوەی گرتووە یان پەیوەندی بە کێشەی دەروونییەوە هەبووە. گومانلێکراوەکە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بیروڕای دژە ئیسلامی دەربڕیوە.
پیاوە سعودیەکە کە میدیاکانی ئەڵمانیا بە تاڵیب ناوی دەبەن، پزیشکێکی دەروونی بووە کە لە ساڵی 2006 ەوە لە ئەڵمانیا دەژی و مۆڵەتی مانەوەی هەمیشەیی هەبووە.
میدیاکان ئاماژەیان بە پۆستەکانی پزیشکەکەدا لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان کە تێیاندا ڕەخنەی لە ئیسلام گرتووە و پشتیوانی لە ڕاستی توندڕەو کردووە و تەنانەت هۆشداریداوە دژی " مەترسییەکان " بە ئیسلامکردنی ئەڵمانیا.
ڕۆژنامەی دێر شپیگڵ سەبارەت بە هێرشەکە وتی " پاڵنەرەکان هێشتا نادیارن."
شەوی هەینی ئوتومبێلێکی ڕەش لە جۆری بی ئێم دەبلیو خۆی کرد بە ناو بازاڕێکی کۆندا لە ناوەڕاستی ماگدیبۆرگ کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای بەرلینەوە.
هێرشەکە دوای نزیکەی هەشت ساڵ دێت لەو ڕۆژەی کە پیاوێکی تونسی بە بارهەڵگرێکەوە خۆی کرد بە بازاڕێکی کریسمسدا لە بەرلین، 13 کەسی کوشت. ئەوەش کوشندەترین هێرشی جیهادییەکان بوو لەو وڵاتەدا.
خەم و توڕەیی لە هێرشەکە کە یەکێک لە کوژراوەکان منداڵێک بووە، پێدەچێت مشتومڕێکی گەرم لەسەر کۆچبەران و ئاسایش دروست بکات لە کاتێکدا ئەڵمانیا بەرەو هەڵبژاردنەکان دەڕوات کە بڕیارە لە 23 ی مانگی دوودا بەڕێوەبچێت.
ژنێک بە ڕۆژنامەی دای وێڵتی وت " نازانم ئەم چی جیهانێکە ئێمەی تێدا دەژین، کە تێیدا کەسێک ئەم بۆنە ئاشتییانەیە بەکاردەهێنێت بۆ بڵاوکردنەوەی تیرۆر."
ئالیس وایدڵی سەرۆکی پارتی ئەڵتەرنەتیڤ بۆ ئەڵمانیا کە لە هەڵمەتی دژ بە کۆچبەراندا تیشکی خستووەتە سەر هێرشی جیهادییەکان، لە ئێکس نوسیویەتی " کەی ئەم شێتییە دەوەستێت؟"
سەرۆکی ئەڵمانیا فرانک واڵتەر شتاینمایەر وتی " چاوەڕوانی جەژنی سەری ساڵێکی ئاشتیانە لەناکاو تێکدرا."
فایل کیلیۆنی تەمەن 27 ساڵ کە لە شارەکەدا دەژی بە فرانس پرێسی وت " ئەوەی ئەمڕۆ ڕوویدا کاردەکاتە سەر خەڵکێکی زۆر. کاردەکاتە سەر هەموومان."
وتی " پێم وایە لەبەرئەوەی کە گومانلێکراوەکە بیانییە، خەڵکەکە دڵخۆش نابن و کەمتر پێشوازییان لێدەکەن."
ڕاوێژکاری ئەڵمانیا ئۆلاف شۆڵز و وەزیری ناوخۆ نانسی فەیسەر ڕۆژی شەممە سەردانی بازاڕەکە دەکەن. چەندین وڵاتی ئەوروپاش شۆکبوونی خۆیان لەو هێرشە دەربڕیوە. حکومەتی سعودیەش لە بەیاننامەیەکدا تیشکی خستەسەر " هاوسۆزی لەگەڵ گەلی ئەڵمانیا و خێزانەکانی قوربانییان." هەروەها " جەختی لە ڕەتکردنەوەی توندوتیژی کردەوە."
ئەڵمانیا لەم ماوەیەدا زنجیرەیەک هێرشی توندوتیژی و چەقۆی ئیسلامی بەخۆیەوە بینیوە کە ڕای گشتی تووڕە کردووە.
لە مانگی هەشتدا لە هێرشێکدا بە چەقۆ لە فیستیڤاڵێکی سەر شەقامدا لە شاری سۆلینگینی ڕۆژئاوای ئەڵمانیا سێ کەس کوژران و هەشت کەسی دیکە بریندار بوون.
لەسەر ئەو هێرشە پۆلیس گومانلێکراوێکی سوریایی دەستگیرکرد، داعش بەرپرسیارێتی ئەو هێرشەی ڕاگەیاند.
لە مانگی شەشدا پۆلیسێک لە هێرشێکدا بە چەقۆ لە مانهایم کوژرا، هاووڵاتیەکی ئەفغانی دەستگیرکرا.
سەرچاوە/ فرانس پرێس
-
لەگەڵ سەرهەڵدانی هەر قەیرانێک و شەڕ و ئاڵۆزییەکدا، جا ئەو قەیرانە ئابوری، سیاسی و کۆمەڵایەتی بێت لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، هەڵبەت بە کوردستانیشەوە ژنان زیاتر دەبنە قوربانی، لە کاتێکدا ژنان بەشدارنەبوون لە دروست بوونی ئەو قەیرانانەدا .
ژنان و کچانی کورد لە زۆربەی شەڕ و ئاڵۆزییەکانی ناوچەکدا، قوربانی سەرەکی بوون، لە کۆمەڵکوژی کوردانى ئێزدی بە دەستی داعش، بینیمان بەشی هەرە زۆری قوربانییەکان ژنان و کچان بوون، هەر لە کوشتن و ڕفاندن و فرۆشتنەوە بگرە هەتا دەستدرێژی و کوشتنیان، ئەمە نمونەیە بۆ تەواوی قەیرانەکانی تر کە ژنان و منداڵان قوربانی هەرە سەرەکین.
نیگەرانییەکان لەمەڕ داهاتووی ژنان لە سوریا
لە چەند ڕۆژی ڕابروودا ڕێکخراوی سارا بۆ بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی دژی ژنان داوای لە ئەنجومەنی مافی مرۆڤی نەتەوە یەکگرتووەکان کرد، کار بۆ کۆتاییهێنان بە پێشێلکارییەکان لە دژی ژنان لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریا بکات، بەتایبەتی لە ناوچەکانی عەفرین، تەل ڕەفعەت، شەهبا و مەنبەج.
ڕێکخراوەکە داوای "ڕاگرتنی پێشێلکاری و ئاوارەبونی زۆرەملێی ژنان لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریا دەکات".
لە لایەکی دیکەوە، سەرەڕای ئەوەی گرووپی هەیئەت تەحریر ئەلشام بانگەشەی ئەوە دەکات کە پشتگیری لە خوێندن و پەروەردەی ژنان دەکات لە سوریا و نایەوێت ئەو ڕێگە و شوێنە توندانەی لە ئەفغانستان بەرامبەر ژنان پەیڕەو دەکرێن لە سوریا پەیڕەو بکرێن.
بەڵام بەپێی ڕاپۆرتەکان، پێش ڕووخانی بەشار ئەسەد، گرووپی هەیئەت تحریر ئەلشام هەڵوێستێکی توندی بەرامبەر مافەکانی ژنان لە ئیدلب نیشان داوە و ڕێوشوێنی توندی گرتووەتە بەر بەرامبەر چۆنیەتی پۆشینی جلوبەرگ و جوڵە و ڕۆڵی ژنان لە شوێنە گشتییەکان و بوارە جیاوازەکاندا. ئەمەش نیگەرانییەکی گەورە سەبارەت بە داهاتووی مافەکانی ژنان لەو وڵاتەدا دروست دەکات.
لە نێو کێبڕکێی لایەنە جیاوازەکان بۆ کۆنترۆڵکردن دەسەڵات لە سوریا، توندوتیژی و نادڵنیایی پەرەی سەندووە، لەنێو ئەوانەی قورسایی ئەم گێژاوەیان کەوتووەتە سەر ژنانی سوریا هەن، پێشتریش چەندین ڕاپۆرت ئاماژەیان بە هەڵکشانی توندوتیژی لە دژی ژنان کردووە.
لەو شەڕ و ئاڵۆزییانەی ئەمرۆدا، وە بەتایبەت لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ژنان کەوتوونەتە ناو سەخترین و قورسترین فشار بە هەموو ڕەهەندەکانى ئابورى، دەروونى و کۆمەڵایەتیەوە، ئەمە جگە لە بەرپرسیاریەتی گەورەى ژیان و بژێوى و ئاسایشى منداڵەکانیان.
-
عامر نوری، وتەبێژی فەرماندەیی پۆلیسی کەرکوک، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"پێشتر چەند کەسێک لە ناحیەی حەویجە ئاڵای داعشیان هەڵکردبوو، بەڵام لەلایەن دەزگا ئەمنییەکانی عێراقەوە دەستگیرکراون و ڕێوشوێنی یاساییان بەرامبەر گیراوەتەبەر."
ئەو وتیشی،"ئەمڕۆ هەینی، پڕوپاگەندەی هەڵکردنی ئاڵای داعش لە گوندێکی باشوری کەرکوک بڵاوکرایەوە، بەڵام پۆلیس و هێزە ئەمنییەکان ڕێوشوێنی پێویستییان گرتەبەر و هیچ شتێک لەگۆڕێ نەبوو."
شەوی 13 ی مانگی 12 ی 2024، هێزە ئەمنییەکانی کەرکوک خۆکوژێکیان لە قەزای داقوقی باشوری پارێزگاکە کوشت، لەکاتێکدا هەوڵی خۆ تەقاندنەوەی دابوو لە ڕێگەی پشتێنی بۆمبڕێژکراوەوە.
لە ڕۆژی 23 ی مانگی ڕابردوو، دەزگای ئاسایشی نیشتمانی عێراق ڕایگەیاند،"ئەمیری هەرێمی کوردستانی داعش و شەش کەسی تر لە کەرکوک دەستگیرکران، لە کاتی دەستگیرکردنیاندا نووسراوی نهێنی و بڵاوکراوەی داعشیان پێبووە، هەروەها پلانی بە ئامانجکردنی کەسایەتییە ئەمنی و دامودەزگا حکومییەکانیان هەبووە."
عامر نوری، وتەبێژی پۆلیسی کەرکوک دەڵێت،"ناحیەی حەویجەی ڕۆژاوای کەرکوک لە ڕابردوودا پێگەی داعش بوو، بەڵام خەڵکی ئەو ناوچەیە بێزارن لە کوشتن و بڕین و وێرانەبوونی ناوچەکەیان، بۆیە ڕێگە نادەن داعش سەرهەڵبداتەوە."
دوای سەرهەڵدانی داعش لە ساڵی 2014، پارێزگاکانی نەینەوا و ئەنبار، بەشێک لە پارێزگاکانی دیالە و سەڵاحەدین و کەرکوک لەلایەن ئەو ڕێکخراوەوە کۆنترۆڵکران، لە ئێستادا چاوی هێزە ئەمنییەکان بۆ ڕێگرتن لە سەرهەڵدانەوەی داعش لەسەر ئەو ناوچانەیە.
هەرچەندە پارێزگا سونەنیشینەکانی عێراق بەهۆی جیاوازی تایەفی و ناکۆکی سیاسی تەبا نین لەگەڵ هێزە شیعە حوکمڕانییەکانی عێراق دا، بەڵام زیانی گەورەی مرۆیی و ماددیشیان لە بوونی داعش کرد، بۆیە پێناچێت جارێکی تر ڕێگە بە دووبارەبوونەوەی ئەزموونی داعش بدەن.
سەعید مەم و زینی، وتەبێژی لقی نەینەوای پارتی دیموکراتی کوردستان، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"موسڵ بێ مەترسی نییە، چونکە داعش شانەی نووستووی هەیە و مەترسییەکان بەردەوامن، بەڵام جموجۆڵی داعش زیاتر دەکەوێتە لای شەرگات و ئەو ناوچانە، بە تایبەت ئەگەر هێزە عێراقییەکان سنووری سوریا کۆنترۆڵ نەکەن مەترسی زیاتر دروست دەبێت."
ئەو وتیشی،"خەڵک بە گشتی لە موسڵ ترسیان لە سەرهەڵدانەوەی داعش هەیە، چونکە ئێستا دۆخی ئەمنی موسڵ سەقامگیرە و خەڵک ترسی لە ئاڵۆزبوونەوەی دۆخەکە هەیە."
بیابانەکانی پارێزگی ئەنبار و ناوچە دەشتاوییەکانی پارێزگای نەینەوا، هەروەها گوندە دوورە دەستەکانی پارێزگاکانی دیالە و سەڵاحەدین، ئەو ناوچانەن هێشتا چەکدارەکانی داعش تێیاندا جموجۆڵ و چالاکییان هەیە.
ناوچەی غەڕە و پەڵکانەی نێوان پارێزگای کەرکوک و سەڵاحەدین و ناوچەی گەرمیان یەکێکە لە پێگە سەرەکییەکانی داعش، کە داعش لەو ناوچەیەوە چەکدارەکانی بە پارێزگاکاندا دابەش دەکات.
سەرچاوەیەکی ئەمنی بەرپرس لە ناوچەی غەڕە و پەڵکانە کە نەیویست ناوی بڵاوبکرێتەوە، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"چەند شەوێک دوای کەوتنی ڕژێمی ئەسەد لە سوریا، داعش لە غەڕە و پەڵکانە نمایشێکی سەربازییان بە 12 ماتۆڕسکیلەوە ئەنجامدا، بەڵام دواتر دەنگیان نەماو جوڵەیان نییە."
هەرچەندە دەستەی تەحریر شام کە جڵەوی دەسەڵاتی لە سوریا گرتووەتەدەست بوونی پەیوەندی لەگەڵ داعش و ڕێکخراوە توندڕەوەکان ڕەتدەکاتەوە، بەڵام بە ڕای چاودێران سەرکەوتنی ئەو هێزە لە ڕووی مەعنەوییەوە کاریگەری لەسەر ورەی داعش دروست دەکات.
سەردار عەبدوڵا، چاودێری سیاسی و ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"داعش یەکێکە لە بۆمبە تەوقیتکراوەکان، دوور نییە دەستێک هەبێت بۆ ئازادکردنی داعشە دەستگیرکراوەکانی سوریا، ئەمە مایەی مەترسییە بۆ ئاسایشی سوریا و عێراق و ناوچەکە، ئەگەر داعش زیندوو ببێتەوە دۆخەکە دەگەڕێتەوە خاڵی سفر."
ئەو وتیشی،"بەرژەوەندی نێودەوڵەتی و وڵاتانی عەرەبی و ئیقلیمیش ناخوازێت بەهۆی سەرهەڵدانەوەی داعش جارێکی تر ئاڵۆزی دروست ببێتەوە."
لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا لەگەڵ وەزیری دەوڵەتی بەریتانیا بۆ کاروباری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا، فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق، هۆشداری دا لە خۆ ڕێکخستنەوەی داعش و دەستبەسەرداگرتنی بڕێکی زۆری چەک و تەقەمەنی لەلایەن ئەو ڕێکخراوەوە بەهۆی ڕووخانی رژێمی ئەسەد.
فوئاد حسێن ڕایگەیاندووە،"هەڵاتنی ئەندامانی داعش لە زیندانەکان و تێکچوونی بارودۆخ لە کەمپی هول مەترسیدارە و ڕەنگدانەوەی لەسەر دۆخی ئەمنی سوریا و عێراق دەبێت."
-
گۆڕانکارییەکانی سوریا و ئاڵۆزی نێوان هێزە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیا وهێزەکانی سوریای دیموکراتیک، لایەنە سیاسییەکانی هەرێمی کوردستانی بۆ سەر چەند بەرەیەک دابەشکردووە، لەکاتێکدا زۆربەی دانیشتوانی هەرێم هاوسۆزن لەگەڵ کوردەکانی سوریادا.
پارتی دیموکراتی کوردستان پاڵپشتی ئەنجومەنی نیشتمانی سوریا (ئەنەکەسە) دەکات، یەکێتی نیشتمانی و چەند لایەنێکی تر پشتگیری خۆیان بۆ هەسەدە دووپاتکردووەتەوە، هێزە ئیسلامییەکانیش بە هاوسۆزی لەگەڵ دەستەی تەحریر شام و جێبەجێکاری ئەجێندای تورکی تۆمەتبار دەکرێن.
عومەر گوڵپی، سەرکردەی کۆمەڵی دادگەری کوردستان، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"ڕوانینی ئیسلامییەکان بۆ دۆخی سوریا هەڵەی تێدا نەبووە، بەڵکو ڕوانینی یەکێتی و پارتی بۆ دۆخی سوریا هەڵەیە و دابەشبوون بەسەر بەرەی جیاوازی ئیقلیمی. ئیسلامییەکان خۆشحاڵن بە کەوتنی دیکتاتۆرێک و گوتاریان لەمە تێنەپەڕیووە بۆ وردەکاری کێشەی سوریا."
دوای کەوتنی رژێمی سوریا و هەڵاتنی سەرۆک کۆماری پێشووی سوریا بۆ ڕوسیا، بەرپرسانی کۆمەڵی دادگەری و بزووتنەوەی ئیسلامی خۆشحاڵی خۆیان بۆ گرتنە دەستی جڵەوی دەسەڵاتی سوریا لەلایەن دەستەی تەحریر شامەوە دەربڕی.
ڕۆژی 17 ی مانگی 12 ی 2024، میدیاکانی یەکگرتووی ئیسلامی بڵاویانکردەوە، سەڵاحەدین بەهادین ئەمینداری گشتی یەکگرتوو لەسەر داوای وەزارەتی دەرەوەی تورکیا سەردانی ئەو وڵاتەکەی کردووە، لەکاتێکدا تورکیاو هێزە نزیکەکانی هەڕەشە لە بەشێک لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی هەسەدە دەکەن.
هەرچەندە هێشتا بەرپرسانی یەکگرتووی ئیسلامی ئەجێندای سەردانی ئەمیرەکەیان بۆ تورکیا نەخستووەتەڕوو، بەڵام لەسەر ئاستی شەقامی کوردی ئەو حزبە بە ئیخوانی و لایەنگری سیاسەتی ئەردۆغان تۆمەتبار دەکرێت.
عومەر گوڵپی دەڵێت،"هەسەدە هەڵەی سیاسی کرد کە نەبووە بەشێک لە ڕووخانی ڕژێمی ئەسەد بە پاساوی جیا جیا، هیوادارین سوریای سەردەمی نوێ سوریای هەموو پێکهاتەکان بێت بە کورد و عەرەب و موسڵمان و مەسیحی و پێکهاتەکانی ترەوە."
پارتی دیموکراتی کوردستان، کە بە هێزێکی نەیاری پەکەکە هەژمارد دەکرێت و هێزەکانی سوریای دیموکراتیش بەلایەنگیری پەکەکە تۆمەتبار دەکات، پاڵپشتی خۆی بۆ ئەنجومەنی نیشتمانی سوریای ڕکابەری هەسەدە ناشارێتەوە.
یەکێتی نیشتمانی و بزووتنەوەی گۆڕان و چەند لایەنێکی تریش، لە ڕێگەی بەیاننامەو گوتاری سیاسی بەرپرسەکانیانەوە، پشتگیری خۆیان بۆ هەسەدە دەربڕیووەو دژی هێرشکردنی گروپەکانی نزیک لە تورکیا بۆ سەر هەسەدە ناڕەزایەتییان دەربڕیووە.
ئەکرەم ساڵح، بەرپرسی لقی 22 ی پارتی دیموکراتی کوردستان، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"لایەنە کوردییەکانی هەرێمی کوردستان و سوریا بیروبۆچوون و تێڕوانینی جیاوازیان هەیە، بەڵام کوردستانی سوریا بابەتێکی نەتەوەییەو سەرەڕای جیاوازییەکان، دەبێت هەموو لایەک لە پرسە نەتەوەیی و نیشتمانییەکاندا هاوڕاو هاودەنگ بین."
دەشڵێت،"یەکدەنگی کورد لە سوریا لەم قۆناغە هەستیارەدا پێویستە، گرنگە کورد بە یەک تیم و بەیەکگرتوویی دانوستان بکات و پێشوەخت لایەنە کوردییەکانی هەرێم و ڕۆژاڤا پێکەوە کۆببنەوە، پرۆژەیەکی هاوبەشیان هەبێت بۆ دانوستان لەگەڵ دەسەڵاتی نوێی سوریا."
جەختیشیکردەوە،"دابەشبوونی کورد لە سوریا بۆ گفتووگۆ و دانوستان بە زیان بۆ سەر پێگەی کورد و مافەکانی دەکەوێتەوە."
هەرچەندە لایەنە کوردییەکانی هەرێمی کوردستان لە بەرامبەر ڕووداوەکانی سوریا هەریەکەو لە ئاوازێک دەخوێنن، بەڵام لەسەر ئاستی شەقامی هەرێم هاوسۆزییەکی گەورە لەگەڵ کوردانی سوریا دەبینرێت.
لەبەشێک لە ناوچە جیاجیاکانی هەرێمی کوردستان، چالاکوانان و ڕێکخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی وێڕای ئەوەی نیگەرانن لە گوتار جیایی حزبە کوردییەکان کەمپینی کۆکردنەوەی پارەو هاوکاریشیان بۆ کوردانی سوریا ڕاگەیاندووە.
مەلا فەرمان کەرکوکی، چاودێری سیاسی و یەکێک لەسەرپەرشتیارانی کەمپینی کۆکردنەوەی هاوکاری بۆ کوردەکانی کوردستانی سوریا، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،"لە هەرێمی کوردستان خەڵک لە دۆڵێکەو حزبەکان لە دۆڵێکی ترن، دابەشبوونی حزبەکان زۆر مەترسیدارە، دەبووایە هەموو حزبەکان پێکەوە بن و یەک گوتاریان بۆ داکۆکیکردن لە کوردەکانی سوریا هەبووایە."
ئەو وتیشی،"بەرژەوەندی ئابووری و تێڕوانینی ئاینی و جیاوازی مەزهەبی ڕۆڵیان هەیە لە دابەشبوونی حزبە کوردییەکانی هەرێمی کوردستان، میللەت و نیشتمانیان کردووەتە قوربانی ئایدیا."
بۆچوونی جیایی هێز و لایەنە کوردییەکانی هەرێمی کوردستان لە بەرامبەر ڕووداوەکانی سوریا لەکاتێکدایە، ئەو لایەنانە لەسەر ئاستی ناوخۆی هەرێمی کوردستانیش لە زۆرێک لە پرسە گرنگەکاندا ناکۆک و ناتەبان.
-
دیموکراتەکان و هەندێک لە کۆمارییەکان ڕازی نەبوون بە درێژکردنەوەی ئاستی قەرزەکان تا ساڵی 2027 و بەم پێیەش پرۆژە یاسای بودجە پەسەند نەکرا.
ئەمەش پاش ئەوەیە دانۆڵد ترامپ سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمەریکا و ئیلۆن ماسک ڕێککەوتنێکی هەردوو پارتیان ڕەتکردەوە بۆ پەسەند کردنی بودجەی حکومەت هەتا مانگی 3ی داهاتوو.
-
لە کاتێکدا بەڕێوەبەرایەتی داهاتووی ترامپ بەڵێن دەدات ژمارەیەکی زۆری کۆچبەرانی نایاسایی دیپۆرت بکاتەوە، ژمارەیەک لە سەرۆک شارەوانییە دیموکراتەکان هەنگاو دەنێن بۆ ئامادەکاری بۆ ڕێبازە نوێیەکان.
-
ڕێپێوان بۆ ئازادی و چارەسەری دیموکراسی کە دوو ڕۆژ لەمەوبەر لە ئامەد دەستیپێکرد، ڕۆژی هەینی لە ئانکەرە کۆتایی پێهات. ئەوانەی بەشدارییان لە ڕێپێوانەکەدا کرد، داوایان لە دەسەڵاتداران کرد کە بە ڕێگای دیموکراسی پرسی کورد چارەسەر بکەن.
-
دیبلۆماتکارانی ئەمەریکا سەردانی دیمەشقییان کرد و بۆ یەکەمین جار کۆبوونەوەی فەڕمییان لەگەڵ بەرپرسانی نوێی سوریادا ئەنجامدا کە لەلایەن هەیئەت تەحریر ئەلشامەوە سەرکردایەتی دەکرێن، لە کۆبوونەوەکاندا تاوتوێی داهاتووی پڕۆسەی گواستنەوەی دەسەڵاتییان کرد لە سوریادا.
ئەمەریکا و وڵاتانی دیکەی ڕۆژئاوا و زۆرێک لە سوریاییەکان خۆشحاڵبوون بە دوورخستنەوەی ڕژێمەکەی بەشار ئەسەد، بەڵام هێشتا ڕوون نیە کە ئایا گروپی تەحریر ئەلشام کە سەرکردایەتی دوورخستنەوەی ئەسەدی کرد یاسای توندی ئیسلامی بەسەر سوریاییەکاندا دەسەپێنێت یان نەرمی دەنوێنێت و بەرەو دیموکراسی دەچێت. گروپەکە پێشتر سەر بە گروپی تیرۆریستی ئەلقاعیدە بووە.
حکومەتەکانی ڕۆژئاوا دەستییان کردووە بە کردنەوەی کەناڵەکانی پەیوەندی لەگەڵ گروپەکە و ئەحمەد ئەلشەرعی سەرکردەکەیدا، کە پێشتر فەرماندە بووە لە گروپی ئەلقاعیدەدا لە سوریا. ڕۆژئاوا سزای سەپاندووە بەسەر گروپەکەدا و وەکو ڕێکخراوێکی تیرۆریستی ناساندوویەتی.
دیبلۆماتکاری باڵای وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست باربەرا لیف و نوێنەری سەرۆکایەتی بۆ کاروباری بارمتەکان ڕۆجەر کارستێنس و ڕاوێژکاری باڵا دانیێڵ ڕوبینشتاین، یەکەمین دیبلۆماتکاری ئەمەریکایین لە دوای ڕووخانی ڕژێمەکەی ئەسەدەوە سەردانی دیمەشق بکەن.
وتەبێژێکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا وتی " لەگەڵ نوێنەرانی هەیئەت تەحریر ئەلشامدا کۆبوونەتەوە و تاوتوێی بنەماکانی گواستنەوەی دەسەڵاتییان کردووە کە لەلایەن ئەمەریکاوە پشتگیرییان لێدەکرێت. هەروەها تاوتوێی ڕووداوەکانی ناوچەکە و شەڕە گرنگەکەی دژ بە داعشییان کردووە." شاندەکە لەگەڵ گروپە کۆمەڵایەتییەکان و ئەندامانی کۆمەڵگە جیاوازەکانی ناو سوریادا کۆبوونەتەوە و باسییان لە " دیدی ئەوان کردووە بۆ داهاتووی وڵاتەکەیان و ئەوەی کە ئەمەریکا چۆن دەتوانێت یارمەتییان بدات."
چەند ڕۆژێک دوای ڕووخانی ڕژێمەکەی ئەسەد، ئەمەریکا کۆمەڵێک بنەمای خستەڕوو، لەوانەش گشتگیری و ڕێزگرتن لە مافی کەمینەکانی سوریا و دەڵێت دەیەوێت ئەو بنەمایانە لە گواستنەوەی سیاسیی دەسەڵاتدا لە سوریا ببینێت.
هاوکات شاندەکە لە دیمەشق کارییان کردووە بۆ دەستکەوتنی زانیاری زیاتر سەبارەت بە ڕۆژنامەنووسی ئەمەریکایی ئۆستن تایس، کە لە ساڵی 2012 دا لە ماوەی کارکردنیدا لە سوریا دەستگیرکرا و تاوەکو ئێستا بێسەروشوێنە، هەروەها ئەو ئەمەریکاییانەی دیکەش کە لە ماوەی دەسەڵاتی ئەسەددا بێسەروشوێن بوون.
سەرچاوە/ ڕۆیتەرز
-
پۆلیس لە وان هێرش دەکاتە سەر خۆپیشاندەرانی کە کوشتنی دوو ڕۆژنامەوان شەرمەزار دەکەن و ژمارەیەک ڕۆژنامەوان و ئەندامانی پارتی سیاسی و ڕێکخراوە سڤیلییەکان دەستبەسەر دەکەن.